Η ΕΛΛΑΔΑ ΔΙΝΕΙ ΑΣΥΛΟ ΜΕ ΤΟ ΣΤΑΓΟΝΟΜΕΤΡΟ ΣΤΟΥΣ ΠΟΛΙΤΙΚΟΥΣ ΠΡΟΣΦΥΓΕΣ
Κυριακάτικη Ελευθεροτυπία
αναδημοσίευση
Δέκα χρόνια από τη θέσπιση του
Κανονισμού Δουβλίνο ΙΙ, ο οποίος καθορίζει ποιο ευρωπαϊκό κράτος είναι
υπεύθυνο για την εξέταση ενός αιτήματος ασύλου, αποδεικνύεται ότι το
σύστημα εξακολουθεί να αδικεί τόσο τους πρόσφυγες όσο και τα κράτη στα
ευρωπαϊκά σύνορα, αυτά που δέχονται μεγάλες πιέσεις. Την ίδια στιγμή, ο
υπό υιοθέτηση Κανονισμός Δουβλίνο ΙΙΙ, αν και περιλαμβάνει σημεία
βελτίωσης, διατηρεί το βασικό κορμό τού συστήματος, χωρίς να
αντιμετωπίζει το πρόβλημα στη «ρίζα» του. Η απίστευτη ταλαιπωρία των
ανθρώπων που αιτούνται άσυλο περιγράφεται μέσα από προσωπικές μαρτυρίες,
που καταδεικνύουν ότι οι αργόσυρτες διαδικασίες απονομής του έχουν
-πολλές φορές- θύματα τα παιδιά...
Ασυλο με το σταγονόμετρο κατηγορείται ότι δίνει η χώρα μας,
παραβιάζοντας κατάφωρα ανθρώπινα δικαιώματα και διεθνείς συμβάσεις. Ζωές παραμένουν σε αναμονή, οικογένειες διαλύονται, άνθρωποι εξαθλιώνονται ή καταλήγουν κρατούμενοι υπό ασφυκτικές συνθήκες. Την ίδια στιγμή η Ελλάδα, «ριγμένη» από ευρωπαϊκές και εγχώριες πολιτικές αποφάσεις, δέχεται δυσθεώρητα κύματα προσφύγων, μη μπορώντας να ανταποκριθεί στις υποχρεώσεις της.
«Πάνω από 40 χιλιάδες άνθρωποι ζητούν άσυλο, ενώ οι νέες αιτήσεις ανέρχονται ετησίως σε περίπου 12 χιλιάδες», επισημαίνει σε έκθεσή της η Μη Κυβερνητική Οργάνωση «Αίτημα». Πολλά αιτήματα παραμένουν στο «ράφι» επί σειρά ετών...
Δέκα χρόνια από τη θέσπιση του Κανονισμού Δουβλίνο ΙΙ, ο οποίος καθορίζει ποιο ευρωπαϊκό κράτος είναι υπεύθυνο για την εξέταση ενός αιτήματος ασύλου, αποδεικνύεται ότι το σύστημα εξακολουθεί να αδικεί τόσο τους πρόσφυγες όσο και τα κράτη-μέλη.
Η αδιέξοδη μεταναστευτική πολιτική και ο εγκλωβισμός χιλιάδων ανθρώπων στη χώρα μας εκπορεύονται, ώς ένα βαθμό, και από αυτό τον κανονισμό που ψηφίστηκε από την κυβέρνηση Σημίτη και υπεγράφη το 2003 από τους τότε υπουργούς Εξωτερικών Γ. Παπανδρέου και Δημόσιας Τάξης Μ. Χρυσοχοΐδη.
Το σύστημα επιβαρύνει δυσανάλογα τα κράτη-μέλη που βρίσκονται στα εξωτερικά σύνορα, όπως η Ελλάδα, διότι ορίζει ότι οι πρόσφυγες πρέπει να υποβάλουν αίτημα για χορήγηση ασύλου στη χώρα της Ευρωπαϊκής Ενωσης όπου φθάνουν πρώτη φορά και οι αρχές είναι αρμόδιες να αποφασίσουν.
Αν συλληφθούν σε άλλο ευρωπαϊκό κράτος, τους «γυρίζουν» στη χώρα από την οποία μπήκαν. Με δεδομένο, λοιπόν, ότι στον ευρωπαϊκό Νότο βρίσκονται οι βασικές πύλες εισόδου στην Ε.Ε., η υπερσυγκέντρωση μεταναστών σε αυτές είναι μαθηματικώς βέβαιη.
Εντούτοις πρέπει να σημειωθεί ότι από το 2011 υπήρχε μια εξέλιξη που άλλαξε τα δεδομένα και οδήγησε σε αναστολή των επιστροφών στην Ελλάδα, επισημαίνει στην έκθεσή της η οργάνωση «Αίτημα». Η απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Δικαιωμάτων του Ανθρώπου για την υπόθεση MSS κατά Βελγίου και Ελλάδας.
Καταδίκη
Ο Αφγανός MSS ήρθε στην Ελλάδα και στη συνέχεια πήγε στο Βέλγιο, που τον επέστρεψε βάσει του Κανονισμού του Δουβλίνου. Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο καταδίκασε τη χώρα μας για τις διαδικασίες ασύλου, αλλά και γιατί ο MSS παρέμεινε στο κέντρο κράτησης αεροδρομίου υπό άθλιες συνθήκες. Καταδίκασε όμως και το Βέλγιο, διότι γνωρίζοντας τις αντιξοότητες τον επέστρεψε.
Το διάστημα 2009-2010 επιστρέφονταν περίπου 1.000 άτομα στην Ελλάδα. Εκτοτε οι αριθμοί ελαχιστοποιήθηκαν. Το 2011 η Ελλάδα έστειλε περισσότερους (84) απ' όσους δέχτηκε (55). Από τον Ιανουάριο του 2012 έως τον Σεπτέμβριο μεταφέραμε 144 και λάβαμε 38.
Ο υπό υιοθέτηση αναθεωρημένος Κανονισμός Δουβλίνο ΙΙΙ περιλαμβάνει κάποια σημεία βελτίωσης, όπως το δικαίωμα στην προσωπική συνέντευξη, αλλά διατηρεί τις βασικές αρχές του συστήματος του Δουβλίνου και συνεπώς δεν θα αντιμετωπίσει αυτές τις ελλείψεις.
Ως αποτέλεσμα, η Ελλάδα θα εξακολουθήσει να αποτελεί μια ανοιχτή φυλακή για τους αναμένοντες άσυλο, οι επιχειρήσεις τύπου «Ξένιος Ζευς» θα θεωρούνται για πολλούς απαραίτητες και οι επικίνδυνες φασιστικές πολιτικές της Χρυσής Αυγής θα συνεχίσουν να νομιμοποιούνται στη συνείδηση ενός τμήματος της ελληνικής κοινωνίας που λίγο ενδιαφέρεται αν οι εξαθλιωμένοι μετανάστες βρίσκονται εδώ παρά τη θέλησή τους.
Ερώτημα παραμένει αν η τρικομματική κυβέρνηση συναινέσει στο Δουβλίνο ΙΙΙ, το οποίο για να εγκριθεί απαιτείται ειδική πλειοψηφία στο Συμβούλιο της Ε.Ε.
