305/3089/ΕΓ/103/2014 του Μονομελούς Πρωτοδικείου Ηρακλείου
Σαν το λιθάρι του Σίσυφου
Ισως είναι απο τα πρώτα μου αναγνώσματα τοίχου το σύνθημα που "κοσμούσε" το Δικαστικό Μέγαρο Ηρακλείου: "Τσεβά να γίνεις Σαρτζετάκης" . Το σύνθημα λένε πολλοί, ότι το δικαίωσε ο Δ.Τσεβάς με το πόρισμα του για το Πολυτεχνείο. Ο Δημήτρης Τσεβάς Εισαγγελέας, μετατεθείς δυσμενώς στο Ηράκλειο την 7ετία, το υπηρέτησε επί 3ετίας στο συγκρούστηκε με τον Παττακό για την κατεδάφιση του ναού του Σωτήρος, και δυσμενώς μετατέθηκε στην Αμαλιάδα.
Αναχωρώντας από την πόλη που το δικαστικό της Μέγαρο κοσμούσε επί χρόνια το όνομα του, σε ομιλία του επεσήμανε: "...αμετανοήτως πιστεύω ότι του Εισαγγελέως ο κλήρος εξέρχεται των περιορισμένων πλαισίων της στενοκάρδου καθηκοντολογίας και είναι: αποστολή, ευθύνη, δημιουργία..." ....
Χρόνια αργότερα "ανακάλυψα" έτερο δικαστή. Από το δανειστικό τμήμα της Βικελαίας, " το σημειωματάριο ενός Πιλάτου" (1978, εκδόσεις Θεμέλιο) και "το Λιθάρι του Σισύφου" (1981, εκδόσεις Θεμέλιο). Συγγραφέας τους ο Παύλος Δελαπόρτας. Συνδεδεμένος με την υπόθεση Λαμπράκη -είχε τη γενική εποπτεία των ανακρίσεων-. χαρακτηρίστηκε ως δικαστής, από την ευθυκρισία, τον ανθρωπισμό, την ακεραιότητα, τη βασανιστική και συχνά επικίνδυνη, ιδίως στα χρόνια του Εμφυλίου, στην αναζήτηση του δίκαιου.
Στην δημοσιογραφική μου πορεία δεν έκανα δικαστικό ρεπορτάζ. Αλλά από το Δικαστικό Μέγαρο προμηθευόμενη επί χρόνια τον πρώτο μου καφέ, λόγω γειτνίασης με την Ε.Ρ.Α στην πλατεία Δασκαλογιάννη, γνώρισα στο εντευκτήριο του, ακροθιγώς ίσως, όσα οι διαδρομιστές του έλεγαν ψιθυριστά ή δυνατότερα για τους λειτουργούς της δικαιοσύνης. Το Δικαστικό Μέγαρο το κοσμούν σήμερα άλλα συνθήματα. Το πνεύμα τους, θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ως εκφραστική απελευθέρωση, της ανάγκης για την εφαρμογή που θα ανταποκρίνεται στη λογική του δικαίου και συνακόλουθα στη λογική που υπαγορεύεται από την ανάγκη της διατήρησης των κοινωνικών συνοχών, που δεν είναι άλλες από τις συνοχές του δημοκρατικού πολιτεύματος.
Ηρθε η απόλυση από την ΕΡΤ. Και ο μονόδρομος της δικαστικής διαμάχης. Και η επιλογή το που θα γίνει αυτή. Δύσκολο. Ωστόσο, εκείνο το σύνθημα για τον Τσεβά, το σκοτεινό αναγνωστήριο της Βικελαίας με έκανε να μοιραστώ σκέψεις και προβληματισμούς με τον συνήγορό μας, Τάσο Πετρόπουλο. Είχε κι εκείνος την άποψη ότι μια κοινωνία σαν της Κρήτης, θα μπορούσε να δώσει απάντηση ηχηρή και μάλιστα ως προς το πολιτικό και ανθρωπιστικό της ήθος. Το ζητούμενο μας, η διασφάλιση της λειτουργίας του κράτους δικαίου. Για πολλούς ψιλά γράμματα, για άλλους -και για μένα- ότι τα δικαιώματα τους -μας- μεγάλη η ανάγκη να πιστέψουμε ότι η προσωπική μας πρόοδος "εξαρτάται μόνον από τις ικανότητές μας, τα δικαιώματά μας και τον νόμο, με αρωγό τη Δικαιοσύνη, και όχι από πάτρωνες". Η πρώτη συζήτηση της αγωγής μας, κάνει δεκτό το αίτημα του Δημοσίου για την αναβολή της συζήτησης. Αμφιβολίες, ψίθυροι, φόβοι, έδιναν κι έπαιρναν. Ο Τάσος Πετρόπουλος μίλησε τότε για ένα Δημόσιο που δεν αξίζει καν να το έχεις αντίδικο. Στις 2 Δεκεμβρίου στην έδρα, ανεβαίνει ο Ελευθέριος Συσκάκης.
Ενας από τους μάρτυρες μας, κάνει επίκληση της ανάγκης να προστατευτεί ο νομικός μας πολιτισμός.
Αλλος εναγωνίως ρώτησε που είναι οι διαπιστωτικές πράξεις των απολύσεων μας. Και η συνήγορος του Δημοσίου μετ επιτάσεως επικαλείται το ΣτΕ την ΠΝΠ, την ΚΥΑ που την συνόδευσε.. Είχε μεγάλη δημοσιότητα η συζήτηση της αγωγής 20 ανθρώπων, σε ένα Πρωτοδικείο που ήταν κατάμεστο στις 2 Δεκεμβρίου. Εξω από αυτό, μαζί με τους αλληλέγγυους και τα σύνεργα της αστυνομίας όπως δημοσιεύονται από τις δυο εικόνες που παρατίθενται, για κάθε ενδεχόμενο. Οι μήνες που πέρασαν, πολλές φορές έφεραν αμφιβολίες, πληροφορίες περί ματαιότητας, ακυρότητας, ήττας. Μέχρι προχθές. Την απόφαση 305/2014 πολλοί την χαρακτήρισαν κόλαφο για την Κυβέρνηση. Διέκρινα ειρωνείες στην πρώτη δήλωση του Κυβερνητικού εκπροσώπου. Ωστόσο διαβάζοντας την απόφαση, έχω ένα συμπέρασμα: αν οι πολιτικές λειτουργίες της Πολιτείας υπολείπονται των απαιτήσεων του συνταγματικού τους ρόλου, η Δικαιοσύνη δίνει ήδη, απτά δείγματα ενίσχυσης της αυτοσυνειδησίας της, ως θεματοφύλακας του κράτους δικαίου. Μένει να πυκνώσουν τα δείγματα, ότι είναι γενική και όχι ειδική η τάση ενίσχυσης των θεσμών του.
Πάντως στη συνείδηση μου, το σύνθημα στο Δικαστικό Μέγαρο Ηρακλείου, αν και κρυμμένο πίσω από στρώματα ώχρας και ασβέστη, παραμένει: κόντρα στις πελατειακές σχέσεις, κόντρα στη διάλυση του κρατικού μηχανισμού, απέναντι στην δυστοκία των πολιτικών λειτουργών της Πολιτείας. Οι συνταγματικές επιταγές που αφορούν στον θεσμικό ρόλο της δικαιοσύνης, έχουν τον λειτουργό τους.
Σαν το λιθάρι του Σίσυφου
Ισως είναι απο τα πρώτα μου αναγνώσματα τοίχου το σύνθημα που "κοσμούσε" το Δικαστικό Μέγαρο Ηρακλείου: "Τσεβά να γίνεις Σαρτζετάκης" . Το σύνθημα λένε πολλοί, ότι το δικαίωσε ο Δ.Τσεβάς με το πόρισμα του για το Πολυτεχνείο. Ο Δημήτρης Τσεβάς Εισαγγελέας, μετατεθείς δυσμενώς στο Ηράκλειο την 7ετία, το υπηρέτησε επί 3ετίας στο συγκρούστηκε με τον Παττακό για την κατεδάφιση του ναού του Σωτήρος, και δυσμενώς μετατέθηκε στην Αμαλιάδα.
Αναχωρώντας από την πόλη που το δικαστικό της Μέγαρο κοσμούσε επί χρόνια το όνομα του, σε ομιλία του επεσήμανε: "...αμετανοήτως πιστεύω ότι του Εισαγγελέως ο κλήρος εξέρχεται των περιορισμένων πλαισίων της στενοκάρδου καθηκοντολογίας και είναι: αποστολή, ευθύνη, δημιουργία..." ....
Χρόνια αργότερα "ανακάλυψα" έτερο δικαστή. Από το δανειστικό τμήμα της Βικελαίας, " το σημειωματάριο ενός Πιλάτου" (1978, εκδόσεις Θεμέλιο) και "το Λιθάρι του Σισύφου" (1981, εκδόσεις Θεμέλιο). Συγγραφέας τους ο Παύλος Δελαπόρτας. Συνδεδεμένος με την υπόθεση Λαμπράκη -είχε τη γενική εποπτεία των ανακρίσεων-. χαρακτηρίστηκε ως δικαστής, από την ευθυκρισία, τον ανθρωπισμό, την ακεραιότητα, τη βασανιστική και συχνά επικίνδυνη, ιδίως στα χρόνια του Εμφυλίου, στην αναζήτηση του δίκαιου.
Στην δημοσιογραφική μου πορεία δεν έκανα δικαστικό ρεπορτάζ. Αλλά από το Δικαστικό Μέγαρο προμηθευόμενη επί χρόνια τον πρώτο μου καφέ, λόγω γειτνίασης με την Ε.Ρ.Α στην πλατεία Δασκαλογιάννη, γνώρισα στο εντευκτήριο του, ακροθιγώς ίσως, όσα οι διαδρομιστές του έλεγαν ψιθυριστά ή δυνατότερα για τους λειτουργούς της δικαιοσύνης. Το Δικαστικό Μέγαρο το κοσμούν σήμερα άλλα συνθήματα. Το πνεύμα τους, θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ως εκφραστική απελευθέρωση, της ανάγκης για την εφαρμογή που θα ανταποκρίνεται στη λογική του δικαίου και συνακόλουθα στη λογική που υπαγορεύεται από την ανάγκη της διατήρησης των κοινωνικών συνοχών, που δεν είναι άλλες από τις συνοχές του δημοκρατικού πολιτεύματος.
Ηρθε η απόλυση από την ΕΡΤ. Και ο μονόδρομος της δικαστικής διαμάχης. Και η επιλογή το που θα γίνει αυτή. Δύσκολο. Ωστόσο, εκείνο το σύνθημα για τον Τσεβά, το σκοτεινό αναγνωστήριο της Βικελαίας με έκανε να μοιραστώ σκέψεις και προβληματισμούς με τον συνήγορό μας, Τάσο Πετρόπουλο. Είχε κι εκείνος την άποψη ότι μια κοινωνία σαν της Κρήτης, θα μπορούσε να δώσει απάντηση ηχηρή και μάλιστα ως προς το πολιτικό και ανθρωπιστικό της ήθος. Το ζητούμενο μας, η διασφάλιση της λειτουργίας του κράτους δικαίου. Για πολλούς ψιλά γράμματα, για άλλους -και για μένα- ότι τα δικαιώματα τους -μας- μεγάλη η ανάγκη να πιστέψουμε ότι η προσωπική μας πρόοδος "εξαρτάται μόνον από τις ικανότητές μας, τα δικαιώματά μας και τον νόμο, με αρωγό τη Δικαιοσύνη, και όχι από πάτρωνες". Η πρώτη συζήτηση της αγωγής μας, κάνει δεκτό το αίτημα του Δημοσίου για την αναβολή της συζήτησης. Αμφιβολίες, ψίθυροι, φόβοι, έδιναν κι έπαιρναν. Ο Τάσος Πετρόπουλος μίλησε τότε για ένα Δημόσιο που δεν αξίζει καν να το έχεις αντίδικο. Στις 2 Δεκεμβρίου στην έδρα, ανεβαίνει ο Ελευθέριος Συσκάκης.
Ενας από τους μάρτυρες μας, κάνει επίκληση της ανάγκης να προστατευτεί ο νομικός μας πολιτισμός.
Αλλος εναγωνίως ρώτησε που είναι οι διαπιστωτικές πράξεις των απολύσεων μας. Και η συνήγορος του Δημοσίου μετ επιτάσεως επικαλείται το ΣτΕ την ΠΝΠ, την ΚΥΑ που την συνόδευσε.. Είχε μεγάλη δημοσιότητα η συζήτηση της αγωγής 20 ανθρώπων, σε ένα Πρωτοδικείο που ήταν κατάμεστο στις 2 Δεκεμβρίου. Εξω από αυτό, μαζί με τους αλληλέγγυους και τα σύνεργα της αστυνομίας όπως δημοσιεύονται από τις δυο εικόνες που παρατίθενται, για κάθε ενδεχόμενο. Οι μήνες που πέρασαν, πολλές φορές έφεραν αμφιβολίες, πληροφορίες περί ματαιότητας, ακυρότητας, ήττας. Μέχρι προχθές. Την απόφαση 305/2014 πολλοί την χαρακτήρισαν κόλαφο για την Κυβέρνηση. Διέκρινα ειρωνείες στην πρώτη δήλωση του Κυβερνητικού εκπροσώπου. Ωστόσο διαβάζοντας την απόφαση, έχω ένα συμπέρασμα: αν οι πολιτικές λειτουργίες της Πολιτείας υπολείπονται των απαιτήσεων του συνταγματικού τους ρόλου, η Δικαιοσύνη δίνει ήδη, απτά δείγματα ενίσχυσης της αυτοσυνειδησίας της, ως θεματοφύλακας του κράτους δικαίου. Μένει να πυκνώσουν τα δείγματα, ότι είναι γενική και όχι ειδική η τάση ενίσχυσης των θεσμών του.
Πάντως στη συνείδηση μου, το σύνθημα στο Δικαστικό Μέγαρο Ηρακλείου, αν και κρυμμένο πίσω από στρώματα ώχρας και ασβέστη, παραμένει: κόντρα στις πελατειακές σχέσεις, κόντρα στη διάλυση του κρατικού μηχανισμού, απέναντι στην δυστοκία των πολιτικών λειτουργών της Πολιτείας. Οι συνταγματικές επιταγές που αφορούν στον θεσμικό ρόλο της δικαιοσύνης, έχουν τον λειτουργό τους.
