Ειδικές ρυθμίσεις ισχύουν για τους Στρατιωτικούς - ενστόλους
"Εθνος"
αναδημοσίευση
Κατερίνα Κοκκαλιάρη
Γιάννης Φώσκολος
Δικαίωμα για έξοδο στη σύνταξη χωρίς όριο ηλικίας έχουν 150.000 ασφαλισμένοι, αρκεί να συμπληρώσουν τα κατά περίπτωση απαιτούμενα έτη ασφάλισης. Μια σειρά ευνοϊκών διατάξεων δίνει τη δυνατότητα συνταξιοδότησης ανεξαρτήτως ηλικίας, με μεγάλους κερδισμένους όσους... μπήκαν στην αγορά εργασίας πριν από το 1983.
Για παράδειγμα, στο Δημόσιο και στα Ταμεία ΔΕΚΟ και τραπεζών οι «παλαιοί» ασφαλισμένοι μπορούν να αποχωρήσουν με 35ετία ανεξαρτήτως ορίου ηλικίας. Η ευνοϊκή αυτή διάταξη αφορά άνδρες και γυναίκες που ξεκίνησαν να εργάζονται πριν από την 1η Ιανουαρίου 1983 ανεξαρτήτως του πότε θεμελιώνουν δικαίωμα.
Ευνοϊκότερες διατάξεις ισχύουν για μεγάλες ομάδες γυναικών, καθώς προβλέπεται πως:
✓ Οι έγγαμες γυναίκες και οι μητέρες στο Δημόσιο μπορούν να αποχωρήσουν ακόμα και με 24 έτη και 6 μήνες ασφάλισης. Η ρύθμιση αφορά γυναίκες που ασφαλίστηκαν μέχρι 31 Δεκεμβρίου 1982.
✓ Οι μητέρες τριών τέκνων που εργάζονται στο Δημόσιο ή καλύπτονται από τα λεγόμενα ειδικά ταμεία συνταξιοδοτούνται με 20 έτη ασφάλισης. Ωστόσο, αναγκαία προϋπόθεση είναι να έχουν συμπληρώσει τα απαιτούμενα έτη ασφάλισης μέχρι 31 Δεκεμβρίου 2010.
Ειδικές ρυθμίσεις ισχύουν και για τους ένστολους, που μπορούν να συνταξιοδοτηθούν υπό προϋποθέσεις χωρίς όριο ηλικίας. Όσον αφορά τα απαιτούμενα έτη ασφάλισης ξεκινούν από τα 24,6 για θεμελίωση το 2010 και σταδιακά αυξάνονται.
Αυστηρότερο είναι το πλαίσιο στο ΙΚΑ και στον ΟΑΕΕ, όπου τα περιθώρια εξόδου χωρίς όριο ηλικίας είναι περιορισμένα. Ειδικότερα, η μόνη δυνατότητα για σύνταξη χωρίς όριο είναι η συμπλήρωση 37 ετών (11.100 ημέρες) μέχρι 31 Δεκεμβρίου 2010.
Μάλιστα υπάρχουν και περιορισμοί όσον αφορά το Ταμείο που συμπληρώνονται οι απαιτούμενες ημέρες ασφάλισης. Στην περίπτωση του ΙΚΑ τα 37 έτη πρέπει να έχουν συμπληρωθεί σε φορέα μισθωτών, ενώ στον ΟΑΕΕ πρέπει να έχουν διανυθεί σε ένα από τα τρία Ταμεία των ελεύθερων επαγγελματιών (ΤΕΒΕ, ΤΑΕ ή ΤΣΑ).
4 παράθυρα για τους δημοσίους υπαλλήλους
Σύνταξη χωρίς όριο ηλικίας δικαιούνται χιλιάδες δημόσιοι υπάλληλοι, που θα αξιοποιήσουν τέσσερις ευνοϊκές διατάξεις της νομοθεσίας. Ανάλογα με την περίπτωση, τα απαιτούμενα έτη ασφάλισης για να ανοίξει η πόρτα εξόδου από το Δημόσιο κυμαίνονται από 20 έως 37.
Μεγάλοι κερδισμένοι είναι οι παλαιοί ασφαλισμένοι, δηλαδή όσοι μπήκαν στην αγορά εργασίας μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου 1982. Ωστόσο υπάρχουν «παράθυρα» για την έξοδο ανεξαρτήτως ορίου ηλικίας και ασφαλισμένων που ξεκίνησαν να εργάζονται από το 1983 έως και το 1992.
Σύμφωνα με το δικηγόρο Διονύση Ρίζο που είναι ειδικός σε θέματα εργατικού και ασφαλιστικού δικαίου, το αίτημα για σύνταξη ανεξαρτήτως ορίου μπορεί να υποβληθεί οποτεδήποτε. Ωστόσο τα έτη ασφάλισης πρέπει να είναι όσα προβλέπει ο νόμος. Δηλαδή δεν χαρίζεται εξάμηνο προκειμένου να συμπληρωθεί ο χρόνος συνταξιοδότησης για έξοδο χωρίς όριο ηλικίας.
Συγκεκριμένα τέσσερις είναι οι διατάξεις που επιτρέπουν τη συνταξιοδότηση από το δημόσιο ανεξαρτήτως ορίου ηλικίας:
Πριν από το 1983
✓ Οι άνδρες και οι άγαμες γυναίκες που έχουν προσληφθεί μέχρι 31 Δεκεμβρίου 1982 αποχωρούν με 35ετία χωρίς όριο ηλικίας. Τα 35 χρόνια πρέπει να συμπληρωθούν πλήρως εκτός ελάχιστων εξαιρέσεων που είχαν 25 έτη στο Δημόσιο το 2002 και μπορούν να συνταξιοδοτηθούν με 34 έτη και 6 μήνες χωρίς όριο ηλικίας. Ιδιαίτερα σημαντικό είναι πως για τη συμπλήρωση της 35ετίας χρησιμοποιείται ο χρόνος σε άλλους φορείς κύριας ασφάλισης και ο χρόνος της θητείας. Εάν υπάρχει χρόνος στο IΚΑ με απασχόληση σε ιδιωτικό τομέα τότε ο εν λόγω χρόνος πρέπει να εξαγοραστεί με αντίτιμο 7% επί των συντάξιμων αποδοχών τη στιγμή της αίτησης. Πρέπει να επισημανθεί πως οι εν λόγω ασφαλισμένοι είναι απαραίτητο να έχουν συμπληρώσει 25 έτη στην ασφάλιση του Δημοσίου. Επιπλέον χρειάζεται να έχει ο ασφαλισμένος έστω μία ημέρα απασχόλησης στο Δημόσιο με οποιοδήποτε καθεστώς μέχρι την 31 Δεκεμβρίου 1982.
✓ Οι έγγαμες γυναίκες και οι μητέρες που έχουν προσληφθεί στο Δημόσιο πριν από το 1983 μπορούν να συνταξιοδοτηθούν χωρίς όριο ηλικίας με τουλάχιστον 24 έτη και 6 μήνες στην ασφάλιση. Και στην περίπτωση αυτή χρησιμοποιείται και ο χρόνος που έχει διανυθεί σε άλλα ασφαλιστικά ταμεία με εξαγορά. Απαραίτητη προϋπόθεση είναι να έχει η ασφαλισμένη έστω μία ημέρα απασχόλησης στο Δημόσιο με οποιοδήποτε καθεστώς μέχρι την 31η Δεκεμβρίου 1982.
✓ Οι άνδρες και οι γυναίκες που έχουν προσληφθεί στο Δημόσιο από το 1983 έως και το 1992 και συμπληρώνουν 37 πραγματικά έτη ασφάλισης παίρνουν σύνταξη χωρίς όριο. Η εν λόγω κατηγορία ασφαλισμένων θεμελίωσε το συνταξιοδοτικό της δικαίωμα με τη συμπλήρωση 25 ετών ασφάλισης μέχρι 31 Δεκεμβρίου 2010.
Η 37ετία
Προσοχή, για τη συμπλήρωση της 37ετίας μπορεί να χρησιμοποιηθεί χρόνος ασφάλισης που έχει διανυθεί σε οποιοδήποτε φορέα κύριας ασφάλισης και η στρατιωτική θητεία. Ωστόσο δεν χρησιμοποιούνται άλλοι πλασματικοί χρόνοι ούτε και επιδοτούμενοι όπως η ανεργία, η ασθένεια κ.ά.
Εδώ πρέπει να διευκρινιστεί πως δεν είναι απαραίτητο για τους ασφαλισμένους της εν λόγω κατηγορίας να έχουν 25 έτη στο Δημόσιο.
✓ Οι μητέρες τουλάχιστον τριών τέκνων που είχαν 20 έτη ασφάλισης μέχρι την 31η Δεκεμβρίου 2010 μπορούν να συνταξιοδοτηθούν χωρίς όριο ηλικίας. Σε αυτό το καθεστώς εντάσσονται και όσες συμπληρώνουν την 20ετία με εξαγορά πλασματικού χρόνου τέκνων και θεμελιώνουν αναδρομικά δικαίωμα το 2010. Σημειώνεται πως το εν λόγω καθεστώς ασφάλισης ισχύει και για τις γυναίκες που έχουν προσληφθεί μετά το 1983 στο Δημόσιο.
Αυξάνονται τα έτη για τους στρατιωτικούς - ένστολους
Μια σειρά ευνοϊκών ρυθμίσεων δίνουν τη δυνατότητα στους ενστόλους να αποχωρήσουν χωρίς όριο ηλικίας. Ωστόσο χρειάζεται προσοχή, καθώς από την 1η Ιανουαρίου 2011 έχουν ξεκινήσει να αυξάνονται σταδιακά τα έτη συνολικής συντάξιμης υπηρεσίας που απαιτούνται για την άσκηση του δικαιώματος και την αποχώρηση χωρίς όριο ηλικίας.
Ειδικότερα προβλέπονται τα εξής:
✓ Για θεμελίωση μέχρι το τέλος του 2010 απαιτούνται 24 έτη και 6 μήνες πραγματικής συντάξιμης υπηρεσίας για αποχώρηση.
✓ Το έτος 2011 απαιτούνται πλέον 26 έτη πραγματικής συντάξιμης υπηρεσίας για αποχώρηση.
✓ Το έτος 2012 απαιτούνται 27 έτη και 6 μήνες.
✓ Φέτος απαιτούνται 29 έτη.
✓ Το έτος 2014 απαιτούνται 30 έτη και 6 μήνες.
Ειδικότερα για τους τρίτεκνους -για τους οποίους πλέον το δικαίωμα συνταξιοδότησης μπορεί να ασκηθεί και από τους δύο γονείς- η θεμελίωση γίνεται όταν συμπληρώνουν 20ετή πραγματική συντάξιμη υπηρεσία/ασφάλιση. Έτσι εξακολουθούν να διατηρούν το δικαίωμα της συνταξιοδότησης με τις ευνοϊκές διατάξεις, οποτεδήποτε και αν αποχωρήσουν από την υπηρεσία χωρίς όριο ηλικίας.
Το ίδιο ισχύει και για όσους από αυτούς έχουν θεμελιώσει συνταξιοδοτικό δικαίωμα με βάση τις γενικές διατάξεις (24 έτη και 6 μήνες) μέχρι 31 Δεκεμβρίου 2010, αφού το δικαίωμά τους ως τριτέκνων γεννάται από την 1η Ιανουαρίου 2011.
Έτσι όσοι γονείς τριών και άνω τέκνων συμπληρώνουν την 20ετία:
✓ Το 2011, θα πρέπει στη συνέχεια να συμπληρώσουν 21 χρόνια πραγματικής συντάξιμης υπηρεσίας/ασφάλισης (όποτε ο χρόνος αυτός συμπληρωθεί).
✓ Το 2012, θα πρέπει να συμπληρώσουν 23 χρόνια πραγματικής συντάξιμης υπηρεσίας/ασφάλισης για την αποχώρηση (όποτε ο χρόνος αυτός συμπληρωθεί).
✓ Φέτος, θα πρέπει να συμπληρώσουν 25 χρόνια πραγματικής συντάξιμης υπηρεσίας/ασφάλισης.
✓ Από το 2014 και μετά, για τη θεμελίωση δικαιώματος θα έχουν την ίδια συνταξιοδοτική μεταχείριση με τους λοιπούς στρατιωτικούς.
ΔΕΚΟ - ΤΡΑΠΕΖΕΣ: Κερδισμένοι οι παλαιοί ασφαλισμένοι
Μεγάλοι τυχεροί είναι όσοι ασφαλίστηκαν πριν από το 1983, καθώς ισχύουν ευνοϊκές ρυθμίσεις συνταξιοδότησης. Στα λεγάμενα «ειδικά» ταμεία -που καλύπτουν εργαζόμενους σε ΔΕΚΟ και τράπεζες- οι «παλαιοί» ασφαλισμένοι μπορούν να αποχωρήσουν χωρίς όριο ηλικίας. Συγκεκριμένα όσοι έχουν έστω μία ημέρα ασφάλισης σε φορέα κύριας ασφάλισης μέχρι την 31 Δεκεμβρίου 1982 μπορούν να βγουν στη σύνταξη με 35ετία χωρίς πρόσθετες προϋποθέσεις Ιδιαίτερα σημαντικό είναι πως οι άντρες ασφαλισμένοι μπορούν να κάνουν χρήση της στρατιωτικής θητείας για την ταχύτερη έξοδο στη σύνταξη. Ωστόσο, υπάρχουν περιορισμοί καθώς το δικαίωμα αυτό μπορεί να ασκηθεί, αφού ο ασφαλισμένος συμπληρώσει το 58ο έτος της ηλικίας του.
Εδώ πρέπει να σημειωθεί πως σε αντίθεση με το Δημόσιο, οι διατάξεις της διαδοχικής ασφάλισης χρησιμοποιούνται εδώ κανονικά. Κερδισμένες είναι και οι μητέρες τριών τουλάχιστον τέκνων, που συμπλήρωσαν 20 έτη ασφάλισης μέχρι το τέλος του 2010. Η «έξοδος» γίνεται χωρίς όριο ηλικίας, ωστόσο χρειάζεται προσοχή, αφού η 20ετία δεν μπορεί να συμπληρωθεί με εξαγορά πλασματικού χρόνου παιδιών.
Οι ευκαιρίες για ΙΚΑ - ΟΑΕΕ
Περιορισμένα είναι τα περιθώρια για «έξοδο» χωρίς όριο ηλικίας από το ΙΚΑ και τον ΟΑΕΕ. Αναγκαία προϋπόθεση είναι η συμπλήρωση 11.100 ημερών ασφάλισης μέχρι το τέλος του 2010.
Σημειώνεται πως ο χρόνος ασφάλισης σε αυτήν την περίπτωση πρέπει να είναι πραγματικός και να έχει διανυθεί στη μεν περίπτωση του ΙΚΑ σε ταμεία ασφάλισης μισθωτών, στον δε ΟΑΕΕ μόνο στα τρία ταμεία των ελευθέρων επαγγελματιών (ΤΕΒΕ - ΤΣΑ - ΤΑΕ). Για όσους δεν πρόλαβαν να θεμελιώσουν αυτές τις προϋποθέσεις από την 1η Ιανουαρίου 2011 με τον ν. 3863/2010 καταργήθηκε το δικαίωμα συνταξιοδότησης χωρίς όριο ηλικίας. Επομένως δεν μπορεί να ανοίξει η πόρτα εξόδου χωρίς τη συμπλήρωση του απαιτούμενου ορίου.
Παραδείγματα
Δύο ενδεικτικά παραδείγματα για τις προϋποθέσεις «εξόδου» χωρίς όριο ηλικίας δημοσιεύει σήμερα το «Εθνος - Συντάξεις». Αναλυτικά προβλέπονται τα εξής:
Ερώτηση: Υπάλληλος του ΟΤΕ ασφαλισμένος από το 1980 στο ΙΚΑ συνεχόμενα και στη συνέχεια στο ΤΑΠ - ΟΤΕ είναι σήμερα 58 ετών και συμμετέχει στο πρόγραμμα εθελουσίας του Οργανισμού. Έχει στρατιωτική θητεία 2 ετών την οποία δεν έχει ακόμη αναγνωρίσει. Πότε μπορεί να συνταξιοδοτηθεί;
Απάντηση: Ο εν λόγω υπάλληλος εφόσον έχει συμπληρώσει το 58ο έτος της ηλικίας του μπορεί να εξαγοράσει τη στρατιωτική του θητεία για προσαύξηση της σύνταξης και συμπλήρωση 35ετίας. Με την εξαγορά μπορεί να συνταξιοδοτηθεί χωρίς όριο ηλικίας.
Ερώτηση: Υπάλληλος σε δήμο έχει ασφαλιστεί για πρώτη φορά το 1977 στο ΙΚΑ, προσλήφθηκε στο Δημόσιο το 1992 και μέχρι σήμερα έχει συμπληρώσει 34 έτη ασφάλισης συνολικά. Έχει υπηρετήσει τη στρατιωτική του θητεία για 24 μήνες και είναι σήμερα 54 ετών. Πότε μπορεί να συνταξιοδοτηθεί;
Απάντηση: Ο υπάλληλος του παραδείγματος έχει θεμελιωμένο συνταξιοδοτικό δικαίωμα μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου 2010. Μπορεί εφόσον το επιθυμεί να εξαγοράσει τη στρατιωτική του θητεία και να αποχωρήσει χωρίς όριο ηλικίας μόλις συμπληρώσει 37 έτη ασφάλισης. Έτσι με την εξαγορά θα χρειαστεί να παραμένει στην εργασία και την ασφάλιση για το χρονικό διάστημα που του λείπει ώστε να συμπληρώσει την απαραίτητη 37ετία.
ΑΝΑΛΥΤΙΚΟΙ ΠΙΝΑΚΕΣ:
(ΕΘΝΟΣ «ΣΥΝΤΑΞΕΙΣ» 05/12/2013 – ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΚΟΚΚΑΛΙΑΡΗ - ΓΙΑΝΝΗΣ ΦΩΣΚΟΛΟΣ - Σ.Λ.)
http://staratalogia.blogspot.gr