ΠΕΑΛΣ: ΛΑΘΡΕΜΠΟΡΙΟ ΤΣΙΓΑΡΩΝ Μια απειλή για την οικονομία των κρατών και την υγεία των πολιτών!

. Η συμβολή του ΛΙΜΕΝΙΚΟΥ ΣΩΜΑΤΟΣ-ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΑΚΤΟΦΥΛΑΚΗΣ

Με αφορμή την συνέντευξη τύπου για τη λαθραία διακίνηση καπνικών ειδών σε περιοχές αρμοδιότητας Λ.Σ.-ΕΛ.ΑΚΤ, την Παρασκευή 12-7-2013, παρουσία του Υπουργού Ναυτιλίας και Αιγαίου κ. Μιλτιάδη Βαρβιτσιώτη, όπου παρουσιάστηκαν τα στοιχεία της δίωξης του λαθρεμπορίου τσιγάρων κατά το α΄ εξάμηνο του 2013 και τονίστηκαν οι ολοένα αυξανόμενες επιτυχίες του Λιμενικού Σώματος - Ελληνικής Ακτοφυλακής στο πεδίο αυτό, αναδημοσιεύουμε σχετικό άρθρο του περιοδικού μας "Λιμενική Ρότα", μέσω του οποίου η Πανελλήνια Ένωση Αξιωματικών Λ.Σ., έγκαιρα είχε επισημάνει και αναδείξει το θέμα. 

Η Ελλάδα αποτελεί μία σημαντική καπνοπαραγωγό χώρα και ταυτόχρονα κορυφαία αγορά για τις καπνοβιομηχανίες, ενώ παράλληλα χαρακτηρίζεται από μία φιλοκαπνιστική κουλτούρα, αφού οι Έλληνες καπνιστές εμφανίζονται να είναι «παράλογα εξαρτημένοι» από το τσιγάρο και ιδιαίτερα ανεκτικοί στο λαθρεμπόριο τσιγάρων. Σε συγκριτική έρευνα που έγινε ανάμεσα σε 28 χώρες, κυρίως ευρωπαϊκές,  προκειμένου να καταδειχθούν αυτές με τη μεγαλύτερη ποσότητα λαθραίων τσιγάρων στις αγορές τους, η Ελλάδα καταλαμβάνει την 7η θέση, με ποσοστό 16,9%, ενώ στην πρώτη θέση φιγουράρει το Ηνωμένο Βασίλειο με ποσοστό της τάξης του 27%.

Χώρες προέλευσης των λαθραίων τσιγάρων εντοπίζονται να είναι  η Ρωσία, τα κράτη της Βαλτικής και η Κίνα με τράνζιτ χώρες τα Δυτικά Βαλκάνια και κυρίως την Αλβανία, αλλά και την Κύπρο, τη Μάλτα και τη Ρουμανία. Η εισαγωγή τους επιτυγχάνεται κυρίως μέσω της διαφθοράς κρατικών λειτουργών, ενώ σπάνια χρησιμοποιείται βία.

Η Κίνα σήμερα έχει γίνει παγκοσμίως ο μεγαλύτερος προμηθευτής πλαστώντσιγάρων με ετήσια παραγωγή 200 δισεκατομμύρια τσιγάρα. Ολόκληρα πλοιάρια με το παράνομο εμπόρευμα γνωστών εταιριών καμουφλαρισμένα σε κινέζικα παιχνίδια, ρούχα ή έπιπλα ταξιδεύουν στους ωκεανούς και τα πελάγη για καταλήξουν στα λιμάνια μεγάλων χωρών ή στις προβλήτες της δικής μας μικρής αλλά σημαντικής χώρας. Η αμέσως μεγαλύτερη εταιρία παραγωγής παράνομων τσιγάρων είναι Jin Ling cigarettes με έδρα το Καλίνιγραντ της Ρωσίας, η οποία και προκαλεί απώλεια εσόδων στην ΕΕ πάνω από 700 εκατομμύρια ευρώ!

Δεν υπάρχει συγκεκριμένο προφίλ λαθρέμπορου τσιγάρων. Όσον αφορά στην ταυτότητα των λαθρεμπόρων, πρόκειται για άτομα που δρουν τόσο μεμονωμένα όσο και σε δίκτυα, στα οποία εμπλέκεται ένας μεγάλος αριθμός μεσαζόντων, και τα οποία  συχνά μετατρέπονται σε ολόκληρες βιομηχανίες με ισχυρή θέση στην αγορά και υψηλή ανταγωνιστικότητα απέναντι στις νόμιμες καπνοβιομηχανίες.

Η αγορά λαθραίων τσιγάρων αποτελεί στην πραγματικότητα ένα σύνθετο περιβάλλον στο οποίο συνυπάρχουν μεμονωμένοι λαθρέμποροι, μικρές ομάδες και μεγάλης κλίμακας, δίκτυα. Επίσης, καταδεικνύεται σημαντικός ο ρόλος των νόμιμων επιχειρήσεων και κυρίως το πώς οι καπνοβιομηχανίες στηρίζουν κατά κάποιο τρόπο το λαθρεμπόριο τσιγάρων ως ένα μέσο για να ανοίξουν αγορές οι οποίες γίνονται όλο και πιο κλειστές και ανταγωνιστικές.

Οι λαθρέμποροι εκμεταλλεύονται ένα “in transit” σύστημα που χρησιμοποιείται στις ζώνες ελεύθερου εμπορίου και άλλα ναυτιλιακά κέντρα, όπου επιτρέπεται η προσωρινή αναβολή πληρωμής φόρων, όσο το φορτίο βρίσκεται στο δρόμο για μια Τρίτη χώρα. Έτσι, φορτία τεράστιων ποσοτήτων παραμένουν για  εβδομάδες στον Παναμά ή στο Ντουμπάι μέχρι να πωληθούν  και να διοχετευθούν στις παράνομες αγορές. Λόγω των ελαστικών ελέγχων τα φορτία αλλάζουν πολλούς αγοραστές και «χάνονται» στη διαδρομή χωρίς να φτάνουν ποτέ στον προκαθορισμένο προορισμό τους. περιπλέκοντας πιο πολύ τον εντοπισμό τους από τις Αρχές.

Μερικές φορές, τα εμπορευματοκιβώτια πωλούνται παράνομα και στη θάλασσα, σε μικρότερα πλοιάρια που τα βγάζουν στην ακτή. Στα Βαλκάνια μεταφορτώνονται σε φορτηγά ή αυτοκίνητα που διασχίζουν τα σύνορα της Ευρωπαϊκής Ένωσηςμε προορισμό την Βουλγαρία, το Λονδίνο, τη Γερμανία ή άλλες χώρες.

Στατιστικά στοιχεία

Σήμερα ο καπνός είναι η ΠΕΡΙΣΣΌΤΕΡΟ ΛΑΘΡΑΊΑ ΔΙΑΚΙΝΟΎΜΕΝΗ ΝΌΜΙΜΗ ΟΥΣΊΑ στον κόσμο! Υπολογίζεται ότι το 11,6 % όλων των τσιγάρων του εμπορίου είναι προϊόντα λαθρεμπορίου, δηλαδή περίπου 657 δισεκατομμύρια τσιγάρα κάθε χρόνο στερούν τις κυβερνήσεις παγκοσμίως από έσοδα 41 δισεκατομμυρίων δολαρίων.

Στη Μεγάλη Βρετανία στο τέλος της δεκαετίας του 1990 το λαθρεμπόριο τσιγάρων είχε πάρει διαστάσεις επιδημίας, καθώς το 30% περίπου των καπνικών προϊόντων της αγοράς προέρχονταν από λαθρεμπόριο με απώλειες κατ’ έτος πάνω από 3 δισεκατομμύρια λίρες. Η σημαντική αύξηση στους φόρους κατέβασε τα ποσοστά του λαθρεμπορίου στο 11% στην αμέσως επόμενη δεκαετία.

Στην Ελλάδα οι πρόσφατες επιτυχίες στην εξάρθρωση των κυκλωμάτωναποκάλυψαν πώς έστω μία και μόνη επιχείρηση προκαλεί απώλεια εσόδων για το κράτος της τάξης των 9 δισεκατομμυρίων ευρώ.

Πολλές φορές μάλιστα τα τσιγάρα είναι ελληνικών καπνοβιομηχανιών. Όμως, λόγω της αύξησης του ελέγχου των χερσαίων συνόρων από τα τέλη του 2010, οι λαθρέμποροι πλέον χρησιμοποιούν περισσότερο τη θαλάσσια οδό και μέσω της Βορείου Αφρικής διακινούν τα λαθραία εμπορεύματα προς τις νότιες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. έτσι η τωρινή διαδρομή έχει αλλάξει από το Νότο προς το Βορρά.

Σύμφωνα με την έκθεση EUROPOL για το Οργανωμένο Έγκλημα (2011)

• η διακίνηση λαθραίων τσιγάρων (Cigarette Smuggling) αποτελεί μια δραστηριότητα ολοένα και αυξανόμενου ενδιαφέροντος από τις εγκληματικές ομάδες, λόγω του γρήγορου και υψηλού κέρδους και των χαμηλών ποινών σε περίπτωση σύλληψης των δραστών. Ως χώρες προέλευσης είναι η Κίνα, η πρώην Σοβιετική Ένωση με σημεία μεταφόρτωσης τη Μέση Ανατολή και σημεία διέλευσης τα Δυτικά Βαλκάνια. Χώρες προορισμού είναι τα κράτη-μέλη της Ένωσης με υψηλούς φόρους στον καπνό, όπως οι σκανδιναβικές χώρες, η Γερμανία, η Ισπανία, το Ηνωμένο Βασίλειο και η Ιρλανδία.
• Το λαθρεμπόριο τσιγάρων κινούν και μικρές ομάδες λίγων ατόμων που μεταφέρουν μικρές ποσότητες τσιγάρων στις προσωπικές τους αποσκευές. Το μέγεθος των φορτίων ποικίλλει ανάλογα με το μέσο μεταφοράς (λεωφορείο, τρένο, πλοίο, εμπορευματοκιβώτια που χωρούν έως και 10.000.000 τσιγάρα). Πριν την είσοδο στην Ευρωπαϊκή Ένωση οι εγκληματίες διακινούν τα εμπορεύματα μέσω Ντουμπάι, Jebel Ali (Ηνωμένα Αραβικά Εμιρατα) και Port Said (Αίγυπτος), που είναι ζώνες ελεύθερου εμπορίου, ή μέσω Ινδονησίας, Βόρειες Φιλιππίνες, Κύπρου, όπου δεν ασκούνται ουσιαστικοί έλεγχοι.
• Κατά τη δεκαετία του 2000 τα τσιγάρα που εισάγονταν λαθραία στην Ευρωπαϊκή Ένωση ήταν γνήσια. Σήμερα η κατάσταση έχει αλλάξει, καθώς τα περισσότερα λαθραία καπνικά προϊόνταꁱπου φτάνουν στα κράτη μέλη της Ε.Ε. είναι πλαστά. Συγκεκριμένα, να σημειώσουμε ότι τα τσιγάρα που κατάσχονται από τις αρχές είναι τριών τύπων: α) γνήσια τσιγάρα μεγάλων πολυεθνικών εταιριών που εισάγονται στη μαύρη αγορά για να πουληθούν παράνομα, β) «τα φθηνά λευκά» τσιγάρα (cheap whites), που κατασκευάστηκαν με χαμηλό κόστος στην χώρα παραγωγής τους και διακινούνται λαθραία και γ) τα πλαστά τσιγάρα (τα “μαϊμού”).

Τρία είδη λαθρεμπορίου τσιγάρων

Ως παράνομο εμπόριο προϊόντων καπνού (tobacco smuggling) θεωρείται:

1.     η μεγάλης κλίμακας παράνομη διακίνηση και εμπορία καπνού (large scale smuggling)

Είναι η παράνομη μεταφορά και διανομή μεγάλων φορτίων καπνικών προϊόντων, χωρίς να έχει αποδοθεί κανένας φόρος. Στο κύκλωμα εμπλέκονται οι μεγάλες νόμιμες καπνοβιομηχανίες και τα εγκληματικά δίκτυα με τους διάφορους συνδέσμους / ενδιάμεσους, συνενόχους στο ίδιο έγκλημα. Πλαστά ταξιδιωτικά έγγραφα, πλαστές ταινίες πληρωμής φόρων επάνω στα πακέτα τσιγάρων και διεφθαρμένοι δημόσιοι λειτουργοί αποτελούν σημαντικά κομμάτια του παζλ του λαθρεμπορίου τσιγάρων.

2.     η μικρής κλίμακας παράνομη αγορά και διακίνηση καπνού που υπερβαίνει τους τελωνειακούς κανονισμούς (bootlegging). 

Πρόκειται για συμμορίες λίγων ατόμων που αγοράζουν τσιγάρα από χώρες με χαμηλή φορολογία καπνού σε ποσότητες που υπερβαίνουν τα όρια των τελωνειακών κανονισμών και τις εισάγουν παράνομα μεταπωλώντας τες σε πολλαπλάσια τιμή σε γειτονική χώρα με υψηλή φορολογία στον καπνό. Όταν αυτό γίνεται πιο οργανωμένα από πολλά άτομα και πιο συχνά, ονομάζεται «a n t – s m u g g l i n g», που σημαίνει το «λαθρεμπόριο του μυρμηγκιού».

3.     η παράνομη κατασκευή προϊόντων (illegal manufacturing) 

Τσιγάρα που παράγονται αντίθετα με τους φορολογικούς νόμοըς ή τους κανόνες που επιβάλλει το μονοπώλιο.

4.     Παραγωγή παραποιημένων/πλαστών τσιγάρων (counterfeit) 

Aντίθετα στους νόμους και χωρίς τις απαιτούμενες άδειες καπνοβιομηχανίες στην Κίνα, τη Ρωσία και αλλού κατασκευάζουν πλαστά τσιγάρα που φέρουν την μάρκα επώνυμης εταιρίας, η οποία όμως δεν έχει συναινέσει στην παραγωγή τους. Συνήθως τα προϊόντα αυτά είναι σχεδόν ταυτόσημα με τα αυθεντικά.

Παράγοντες που ευνοούν το λαθρεμπόριο τσιγάρων

•         Η Έλλειψη συστημάτων ασφαλείας στις μεταφορές κάνει άνετη την τροφοδοσία της μαύρης αγοράς με παράνομα τσιγάρα
• Η διαφορά στην τιμή των τσιγάρων μεταξύ των χωρών, κάτι που ευνοεί το λαθρεμπόριο μικρών ποσοτήτων και όχι το μεγάλης κλίμακας λαθρεμπόριο.
• H ύπαρξη πολλών αφορολόγητων προϊόντων στο διεθνές εμπόριο δημιουργεί συνθήκες λαθρεμπορίου
• Η Ανυπαρξία πόρων για την πρόληψη του εγκλήματος και μακροπρόθεσμης αντεγκληματικής πολιτικής των κρατών διευκολύνει το έγκλημα, καθώς τα αντανα κλαστικά της πολιτείας αντιδρούν μόνο μετά την εμφάνιση ενός περιστατικού λαθρεμπορίου.
• Η Διαφθορά σε υψηλά κλιμάκια των αρχών και οι ελαστικές ποινές για τους δράστες.
• Η Έλλειψη αποτελεσματικής διεθνούς συνεργασίας και απουσία Πρωτοκόλλου πάταξης του λαθρεμπορίου τσιγάρων.

Καπνός, φόροι, λαθρεμπόριο: Ποια η μεταξύ τους σχέση;

Είναι γνωστό ότι  το κάπνισμα παίζει σημαντικό ρόλο στην οικονομία μιας κοινωνίας και ότι το κράτος εισπράττει μεγάλα ποσά από τη φορολόγηση του καπνού και των προϊόντων του. Το 9% των φορολογικών εσόδων της χώρας μας προέρχεται από τη φορολόγηση προϊόντων καπνού. Ενώ, λοιπόν, η φορολόγηση των τσιγάρων αποτελεί πλούσια πηγή εσόδων του Προϋπολογισμού, η επιβάρυνση της οικονομίας από τις συνέπειες του καπνίσματος περιλαμβάνει όχι μόνο το κόστος θεραπείας από ασθένειες που οφείλονται στο κάπνισμα, αλλά και άλλα κόστη όπως η απώλεια ημερών εργασίας και οι δαπάνες κοινωνικής ασφάλισης. Το σίγουρο πάντως είναι πως η τιμή των τσιγάρων έχει μεγάλη επίδραση επί της κατανάλωσης τους.

Υψηλή φορολόγηση αποσκοπεί και στη μείωση της κατανάλωσης. Ενδεικτικά το 2005, τα έσοδα από τον Ειδικό Φόρο Κατανάλωσης Καπνού στην Ελλάδα (περίπου 2,2 δις ευρώ) αντιστοιχούσαν περίπου στο 27% των δαπανών της στον τομέα της υγείας (περίπου 8,2 ευρώ).

Βέβαια, υπάρχει και η αντίθετη άποψη.

Υπολογίζεται, δηλαδή, πως για κάθε πακέτο τσιγάρων ή καπνού για στριφτά ο φόρος κυμαίνεται πλέον από 85% έως 88% της τιμής που πληρώνει ο καταναλωτής». Το κράτος θα χάσει έσοδα 160 εκατ. ευρώ για κάθε 1 δισ. τσιγάρα που χάνονται από τη νόμιμη αγορά και 55 εκατ. ευρώ για κάθε 1 δισεκατομμύριο «ακριβά» και δημοφιλή τσιγάρα που υποκαθίστανται από φθηνά.

Η λύση, λοιπόν, που προτείνει και η οποία εφαρμόζεται ήδη σε άλλα κράτη-μέλη της Ε.Ε. αφορά στη σύγκλιση των τιμών των προϊόντων καπνού.

Ωστόσο, πρόσφατα στοιχεία δείχνουν πως τα μεγαλύτερα ποσοστά λαθρεμπορίου τσιγάρων εμφανίζονται  στα ευρωπαϊκά κράτη-μέλη με τους χαμηλότερους φόρους (Ισπανία, Ιταλία) και τα χαμηλότερα κατά κεφαλήν εισοδήματα (16,8%). Αντίθετα, στις χώρες με υψηλά εισοδήματα το παράνομο εμπόριο διατηρεί χαμηλό ποσοστό (9,8%)!

Οι επιπτώσεις του λαθρεμπορίου τσιγάρου στην οικονομία και την υγεία

Τα δισεκατομμύρια λαθραίων τσιγάρων που πωλούνται στη μαύρη αγορά  βλάπτουν την οικονομική ευημερία και την υγεία του κοινωνικού συνόλου για τους εξής λόγους:

• η διαφυγή αποπληρωμής δασμών στερεί από τα κράτη πολλά έσοδα τα οποία ειδάλλως θα χρησιμοποιούνταν για την ενίσχυση των συστημάτων ελέγχου και πάταξης του λαθρεμπορίου και για την στήριξη προγραμμάτων κοινωνικής υγείας,
• βλάπτει το ενδιαφέρον για νόμιμη επιχειρηματική δραστηριότητα και στο επίπεδο της λιανικής πώλησης.
• η μείωση στις τιμές των τσιγάρων ως αποτέλεσμα ανταγωνισμού των εταιριών στη μαύρη αγορά αυξάνει την κατανάλωση, κάνει τον καπνό διαθέσιμο στο νεαρό πληθυσμό και στις οικονομικά ασθενείς κοινωνικές τάξεις, που σε αντίθετη περίπτωση θα σκέφτονταν σοβαρά να το κόψουν. Ως εκ τούτου ζημιώνεται σοβαρά υγεία του πληθυσμού.
• επίσης, μία αφανής αλλά σημαντική παράμετρος του λαθρεμπορίου είναι η οικονομική στήριξη των κυκλωμάτων οργανωμένου εγκλήματος, καθώς αποκομίζουν τεράστια χρηματικά κέρδη από τα τσιγάρα, με τα οποία παροχετεύουν άλλες εγκληματικές ενέργειες ή δράσεις (ναρκωτικά, όπλα, εμπόριο γυναικών)
• Για τη θεραπεία ασθενειών που οφείλονται στο κάπνισμα δαπανώνται τεράστια ποσά ετησίως, που είναι πολλαπλάσια των ετησίων εσόδων από τη φορολόγηση του καπνού.

Η Δράση του Λιμενικού Σώματος-Ελληνικής Ακτοφυλακής

Στην μάχη κατά της παράνομης διάκινησης και εμπορίας καπνικών ειδών δίνονται οι Λιμενικοί σε όλα τα σημεία της Ελλάδας. Πλωτά, χερσαία και εναέρια μέσα του Λιμενικού Σώματος-Ελληνικής Ακτοφυλακής συντονισμένα επιχειρούν και «σπάνε» το δίχτυ του λαθρεμπορίου με μεγάλες επιτυχίες τόσο στην ξηρά όσο και στην θάλασσα σύμφωνα με τις περιοχές αρμοδιότητας του.

Για το 2011 και συγκεκριμένα κατά την διάρκεια 13 μηνών (Σεπτέμβριος 2010-Νοέμβριος 2011) οι αρμόδιες υπηρεσίες διεξήγαγαν μεγάλο αριθμό επιχειρήσεων που είχαν ως αποτέλεσμα τις συλλήψεις 243 ατόμων και  την κατάσχεση 26.660.158 πακέτων τσιγάρων, 15 Φ/Γ πλοίων, 27 Φ/Γ και ΗΜΦ/Γ  οχημάτων, 14 ΙΧΕ, ενώ το ύψος των διαφυγόντων δασμών υπολογίζεται σε 84.140.514,81 ευρώ!

Για το 2013 τα στοιχεία έχουν ως εξής: από 1/1/2013 εως 9/7/2013 σε 33 υποθέσεις κατασχέθηκαν 128.320.960 λαθραία τσιγάρα, 8.793,65 γρ. καπνού, 18 Φ/Γ οχήματα και 7 ΙΧ , 4 Φ/Γ πλοία, 1 Τ/Χ, 1 Α/Κ με 19.669.159,14 ευρώ οι διαφυγόντες δασμοί!

Ενδεικτικά:

ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2013:Σε 8 υποθέσεις κατασχέθησαν 990.723 πακέτα, 5 Φ/Γ οχήματα  και 11 άτομα. Διαφυγόντες δασμοί:2.320.021,96 ευρώ!

ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2013: Σε 5 υποθέσεις κατασχέθησαν 14.860 πακέτα, 1 Φ/Γ όχημα, 1 Ι/Χ και 5 άτομα. Διαφυγόντες δασμοί: 45.059,95 ευρώ!

ΜΑΡΤΙΟΣ 2013: Σε 7 υποθέσεις κατασχέθησαν 1.828.970 πακέτα, 2 ΠΛΟΙΑ,  9 Φ/Γ οχήματα ΚΑΙ 19 άτομα. Διαφυγόντες δασμοί: 6.096.049,90 ευρώ!

ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2013:Σε 5 υποθέσεις κατασχέθησαν 15.531 πακέτα, 1 Φ/Γ , 2 Ι/Χ και 7 άτομα. Διαφυγόντες δασμοί:2.907,77 ευρώ!

ΜΑΪΟΣ 2013:Σε 4 υποθέσεις κατασχέθησαν 1.118.250 πακέτα, 2 Φ/Γ , 2 Φ/Γ ΠΛΟΙΑ, 1 Α/Κ ΠΛΟΙΟ και 11 άτομα. Διαφυγόντες δασμοί:3.817.682,12 ευρώ!

Αναγκαία Αντεγκληματική Πολιτική και Δράση

• Η Ε.Ε. έχει συνάψει συμφωνία το 2004 με την Philip Morris International (Marlboro, Chesterfield, Virginia Slim), το 2007 με την Japan Tobacco International και το 2010 με τις Βritish Αmerican Τobacco (Dunhill, Kent, Lucky strike, Pall Mall, Peter Styvesant, Rothmans) και Imperial Tobacco (Davidoff, Gauloises, West, DRUM, RIZZLA), όπου υποχρεούνται να παρέχουν πληροφορίες άμεσα (online) στις Τελωνειακές Υπηρεσίες σχετικά με τους «εργολάβους» με τους οποίους συνάπτουν συμφωνίες αγοράς-πώλησης και διακίνησης τσιγάρων
• Ωστόσο, τίποτα δεν θα βοηθούσε περισσότερο από ένα Διεθνές Σύμφωνο Καπνού, το οποίο θα εντατικοποιούσε την διεθνή συνεργασία και ανταλλαγή πληροφοριών για το λαθρεμπόριο και θα ενέτεινε τις περιοριστικές πολιτικές στις πολύ-εθνικές και μη καπνοβιομηχανίες κυρίως κατά την προμηθευτική διαδικασία.
• Επιπλέον, σε ευρωπαϊκό και εθνικό επίπεδο κρίνεται απαραίτητη η πρόσληψη τελωνειακών υπαλλήλων, ειδικών ερευνητών και αναλυτών, η αγορά και τοποθέτηση σκάνερ στα λιμάνια και τους συνοριακούς σταθμούς των χωρών, προκειμένου γίνονται πιο ασφυκτικοί οι έλεγχοι των λαθραίων εμπορευματοκιβωτίων που μετακινούνται δια-συνοριακά. Έπειτα, και στο ίδιο πνεύμα να υπογραφούν συμφωνίες μεταξύ των Βαλκανικών κρατών και να γίνεται ανταλλαγή Αξιωματικών – Συνδέσμων για μεγαλύτερη και πιο αξιόπιστη ροή πληροφοριών και έγκαιρων επιχειρησιακών δράσεων με παράλληλη στήριξη των Αρχών με κατάλληλα κτίρια, εξοπλισμό, τεχνική βοήθεια και διηνεκή εκπαίδευση.
• Επίσης, κάθε χώρα που πλήττεται από το λαθρεμπόριο θα πρέπει να εισάγει νομοθετικά αυστηρότερες ποινές όχι μόνο στους διακινητές αλλά και στις καπνοβιομηχανίες που διευκολύνουν το λαθρεμπόριο (με την μορφή προστίμων αξίας πολλών εκατομμυρίων ευρώ).
• Τέλος, καλό είναι να ενισχυθούν τα αντι-κίνητρα κατανάλωσης καπνού και η ενημέρωση της κοινής γνώμης για τις μεγάλες απώλειες εσόδων του κράτους και τις αντίστοιχες επιπτώσεις στους ίδιους τους φορολογούμενους και καταναλωτές, ώστε το λαθρεμπόριο να γίνει λιγότερο επικερδές.
• Τα τελευταία χρόνια γίνεται μια προσπάθεια καταπολέμησης της κατανάλωσης μέσω της αρνητικής επιρροής των πακέτων τσιγάρων.Υποχρεωτικές εικονογραφικές προειδοποιήσεις και στις δύο μεριές του πακέτου για τις βλαβερές συνέπειες του τσιγάρου και αφαίρεση οποιουδήποτε χρώματος, εικόνας που θα μειώσει την ελκυστικότητα του πακέτου τσιγάρων θεωρούνται από ερευνητές ότι θα μειώσουν δραστικά τα ποσοστά κατανάλωσης. Πρωτοπόρες χώρες σε αυτό είναι η Ουρουγουάη και η Βραζιλία.

ΠΕΑΛΣ/ΛΙΜΕΝΙΚΗ ΡΟΤΑ/ ΜΠΙΤΣΙΚΑ Ν. ΕΡΑΣΜΙΑ