Στην ημερίδα με θέμα:«Θαλάσσιες Μεταφορές στο Β. Αιγαίο: Προβλήματα και Προοπτικές Ανάπτυξης»
Μυτιλήνη 09/02/2012
Β. Αιγαίο, Νησιωτικότητα και Ακτοπλοΐα
Η νησιωτικότητα είναι μόνιμο χαρακτηριστικό που επηρεάζει αντικειμενικά την κατάσταση, το επίπεδο ζωής και την αναπτυξιακή προοπτική και για το λόγο αυτό τη Ελληνικό Σύνταγμα αλλά και οι Ευρωπαϊκές συνθήκες υποχρεώνουν την άσκηση ειδικών πολιτικών για τα νησιά.
Αποτελεί διάκριση σε βάρος των νησιών, αλλά και μεταξύ ανόμοιων νησιών η προσπάθεια η προσπάθεια εφαρμογής ίδιων κανόνων και πολιτικών για περιοχές με διαφορετικά χαρακτηριστικά.
Μέχρι σήμερα με την εξαίρεση κάποιων μέτρων στην εφαρμογή προγραμμάτων της Ε.Ε. και
κάποιες επί μέρους ρυθμίσεις όπως ο μειωμένος ΦΠΑ δεν έχουν εξειδικευθεί οι καλές προθέσεις σε
πράξεις με συνέπεια τα νησιά ιδίως τα πιο απομακρυσμένα να έχουν αφεθεί στη μοίρα τους.
Ιδίως στον τομέα της ακτοπλοΐας γινόμαστε μάρτυρες μιας συνεχούς υποβάθμισης που είναι
αποτέλεσμα μια σειράς παραγόντων οι κυριότεροι από τους οποίους είναι:
- Η μη εφαρμογή των αρχών της εδαφικής συνέχειας και η αδυναμία χάραξης μακροχρόνιας
στρατηγικής.
- Ο σχεδιασμός των «άγονων» με βάση το πλοίο και το δρομολόγια και όχι την ικανοποίηση των
χρηστών.
- Η μη τήρηση των ελάχιστων υποχρεώσεων των ακτοπλοϊκών εταιρειών όπως αυτές απορρέουν
ιδίως από τις μακροχρόνιες συμβάσεις.
Η καταχρηστική εφαρμογή των «άγονων» παντού στο Αιγαίο όπου το επιβάλλουν οι πλοιοκτήτες με αποτέλεσμα τη διασπάθιση του δημόσιου χρήματος.
- Η ελλιπής εφαρμογή των επιταγών του Συντάγματος και των νόμων για την παροχή
ικανοποιητικών υπηρεσιών Δημοσίου Συμφέροντος σε όλους τους πολίτες.
- Η διάσπαση των χώρων ευθύνης και η μη ύπαρξη ενιαίου κέντρου σχεδιασμού.
- Η μη ύπαρξη ελέγχου λόγω και της κατάργησης της Ρυθμιστικής Αρχής Θαλάσσιων Μεταφορών.
- Ο ανεπαρκής ή και ανύπαρκτος συντονισμός με συναρμόδια υπουργεία.
- Η ελλιπέστατη εκπροσώπηση της αυτοδιοίκησης δηλαδή των νησιωτών στα όργανα λήψεως
αποφάσεων όπου αντίθετα υπερεκπροσωπούνται οι εταιρείες.
- Η ανελαστικότητα των κανόνων στελέχωσης, των υποχρεωτικών ετήσιων δρομολογήσεων που
τελικά αποβαίνουν και εις βάρος των όρων εργασίας των ναυτικών και του λοιπού προσωπικού.
- Η πολιτική καυσίμων και η έλλειψη ειδικών μέτρων ιδίως στις περιπτώσεις των άγονων γραμμών
(μειωμένος φόρος, εγγύηση κ.λ.π.).
- Η αδιαφορία για το βαθμό ικανοποίησης των χρηστών και ιδίως των κατοίκων και η έλλειψη
αξιολόγησης των επιπτώσεων και της αποτελεσματικότητας των συμβάσεων.
Το πρόβλημα της Λήμνου
Η Λήμνος το 8ο μεγαλύτερο νησί της Ελλάδας εξυπηρετείται εδώ και πολλά χρόνια μόνο και
αποκλειστικά με πλοία 4ης κατηγορίας.
Οι «μακροχρόνιες συμβάσεις» 12ετίας που πριν από μερικά χρόνια παρουσιάστηκαν ως
λύση του προβλήματος πολύ γρήγορα έγιναν «όπλο» στα χέρια των ακτοπλόων.
Οι ναυτιλιακές εταιρείες δεσμεύουν τις άγονες με πλοία παλιά και φυσικά 4ης κατηγορίας και
μόλις έλθει η ώρα να τα αντικαταστήσουν σύμφωνα με τις συμβάσεις που έχουν υπογράψει είτε
αποχωρούν» εν μέσω σκανδάλων – περίπτωση SAOS Μανούση, Παυλίδη – είτε φροντίζει το ίδιο
το κράτος να παρατείνει με νόμο αυτή την υποχρέωση όπως έγινε με ειδική γι’ αυτό το σκοπό
τροπολογία τον Σεπτέμβρη του 2010.
Άρα το πρόβλημα δεν είναι οι συμβάσεις αλλά ο τρόπος που εφαρμόζονται, ή για την
ακρίβεια ΚΑΤΑΣΤΡΑΤΗΓΟΥΝΤΑΙ με την ανοχή ή και τη σύμπραξη των αρμόδιων υπηρεσιών αλλά
κυρίως με την πολιτική κάλυψη του εκάστοτε υπουργού και συνολικά της κυβέρνησης.
Έτσι ανοίγει η όρεξη των εταιρειών και αφού τους επιτρέπεται να μην αναβαθμίσουν την
ποιότητα των πλοίων προχωρούν στην αντίθετη κατεύθυνση και υποβαθμίζουν ακόμα περισσότερο
την ποιότητα αντικαθιστώντας τα πλοία με τα οποία «κέρδισαν» τις άγονες με ακόμα χειρότερα
πλοία.
Έτσι στη σύμβαση για τη γραμμή Λαύριο-Αγ. Ευστράτιος-Λήμνος-Καβάλα επιβλήθηκε με
διαδοχικές αποφάσεις αντικατάστασης και παράτασης το «AQUA MARIA» στη θέση του
«ΤΑΞΙΑΡΧΗΣ» υποβαθμίζοντας ακόμα περισσότερο την ποιότητα των υπηρεσιών και
προκαλώντας τη δίκαιη αγανάκτηση επιβατών και επαγγελματιών μεταφορέων.
Στη δεύτερη σύμβαση που αφορά τη Λήμνο αλλά και όλα τα μεγάλα νησιά της Περιφέρειας
Β. Αιγαίου, με ανάλογες αποφάσεις αντικαταστάθηκε το πλοίο «ΘΕΟΦΙΛΟΣ» από το
«ΤΑΞΙΑΡΧΗΣ» πλοίο εμφανώς κατώτερο χωρίς καν να τηρηθούν τα προσχήματα με σαφή
παραβίαση της νομιμότητας.
Έτσι λοιπόν η Λήμνος όχι μόνο συνεχίζει να «εξυπηρετείται» με πλοία 4ης κατηγορίας αλλά
τον τελευταίο χρόνο τα πλοία που έρχονται στο νησί μας είναι χειρότερα από ποτέ.
Η αγανάκτηση και η αντίδραση των Λημνιών
Επί ένα χρόνο η Λήμνος ταλαιπωρήθηκε, υπέστη οικονομική ζημιά, δυσφημίστηκε από την
απαράδεκτη αυτή κατάσταση.
Οι συνεχείς διαμαρτυρίες και παρεμβάσεις της Αυτοδιοίκησης και όλων των τοπικών φορέων δεν είχαν κανένα αποτέλεσμα.
Στους εκάστοτε υπεύθυνους Υπουργούς, Υφυπουργούς και Γενικούς Γραμματείς τέθηκε το
πρόβλημα επανειλημμένα, με ευγένεια, επιμονή αλλά και αποφασιστικότητα.
Από την κ. Τσουρή, στον κ. Παμπούκη, στον «κανένα», στον κ. Χαλκιώτη, στον κ. Λίτινα
μέχρι τον κ. Χρυσοχοΐδη και τον κ. Γεωργιάδη. Κάθε φορά δίνονταν υποσχέσεις οι οποίες πολύ
γρήγορα διαψεύδονταν.
Αρχές του Γενάρη 2012 η υπομονή των Λημνιών εξαντλήθηκε καθώς για πολλοστή φορά
διαψεύσθηκαν οι ελπίδες που είχαν δοθεί.
Η αντίδραση ήταν παλημνιακή γενικευμένη και με πάνδημη συμμετοχή. Αποφασίσαμε ότι αυτό που δεν θέλησε να κάνει το υπουργείο θα το έκανε η Λήμνος.
Εδώ και ένα μήνα δεν επιτρέπουμε στο AQUA MARIA να πιάσει στο λιμάνι μας. Με κόπο, σε
αντίξοες συνθήκες αλλά και με κόστος οικονομικό για τους επαγγελματίες αλλά και για όλους τους
ταξιδιώτες απαιτούμε το αυτονόητο. Να φύγει το AQUA MARIA και να τροποποιηθούν οι συμβάσεις
ώστε να ξεφύγουμε από τα πλοία 4ης κατηγορίας.
Οι ηγεσίες των κοινοβουλευτικών κομμάτων το υποσχέθηκαν.
Στη διακομματική σύσκεψη για την ακτοπλοΐα δόθηκε η διαβεβαίωση ότι θα αναληφθεί
νομοθετική πρωτοβουλία. Ο Υφυπουργός αναγνώρισε επιτέλους ότι η Λήμνος αδικείται διαχρονικά
και υποσχέθηκε ότι η επίλυση του προβλήματος αποτελεί πρώτη προτεραιότητα για το υπουργείο.
Υποσχέθηκε επίσης ότι θα καταβάλει άμεσα προσπάθειες για την αντικατάσταση του πλοίου και
διαβεβαίωσε ότι στις 10-12-2012 στο ΣΑΣ που θα γίνει στη Μυτιλήνη θα παρουσιασθούν οι
προτάσεις αναβάθμισης της ακτοπλοϊκής εξυπηρέτησης του νησιού για τη θερινή περίοδο.
Οι Λημνιοί παραμένουν στο λιμάνι και περιμένουν να τηρηθούν οι υποσχέσεις.
Ρωτάμε
- Πότε θα αντικατασταθεί το AQUA MARIA;
- Πότε θα αναληφθεί η νομοθετική πρωτοβουλία;
- Θα συνεχιστεί η παράνομη αντικατάσταση του «ΘΕΟΦΙΛΟΣ» από το «ΤΑΞΙΑΡΧΗΣ»;
- Θα ανακοινωθούν στο ΣΑΣ τα αναβαθμισμένα δρομολόγια του καλοκαιριού όπως μας
διαβεβαίωσε ο κος Γεωργιάδης;
- Θα παρέμβει η πολιτεία στον «εκβιασμό» της εταιρείας που μονοπωλεί τις άγονες γραμμές του Β.Αιγαίου προς τους μεταφορείς της Λήμνου;
- Τι θα κάνει το Υπουργείο για την αυθαιρεσία της εταιρείας να ανοίξει «πλάνα» με το AQUA MARIA ως τον Οκτώβριο ενώ έχει παράταση δρομολόγησης μέχρι 31 Μαρτίου;
Θα συνεχιστεί η απαράδεκτη κατάσταση η εταιρεία να αποφασίζει αλλαγές δρομολογίων και το
Υπουργείο απλώς να επικυρώνει τις αποφάσεις χωρίς έστω τη γνώμη των εκπροσώπων χρηστών.
Τα προβλήματα της Λήμνου προϋπήρχαν της οικονομικής κρίσης και της κρίσης των ακτοπλοϊκών εταιρειών. Η κρίση δεν αποτελεί άλλοθι. Ας μιλήσουμε με οικονομικούς όρους.
- Πόσο ελλειμματικές είναι οι άγονες γραμμές της Λήμνου για τις εταιρείες;
- Που πήγαν τα χρήματα των εγγυητικών που κατέπεσαν μετά την αποχώρηση ΣΑΟΣ-Μανούσης;
- Τι γίνονται τα χρήματα που κάθε φορά προϋπολογίζονται να διατεθούν αλλά δεν διατίθενται τελικά στις γραμμές
Κύμη-Λήμνος-Καβάλα
Αλεξανδρούπολη-Λήμνος-Μυτιλήνη-Χίος-Σάμος-Κάλυμνος-Κως-Ρόδος
Μυτιλήνη-Λήμνος-Θεσσαλονίκη;
- Γιατί με τα χρήματα αυτά δεν ενισχύονται οι δυο βασικές γραμμές ώστε να αναβαθμιστεί η
ποιότητα των πλοίων;
Επομένως το πρόβλημα δεν είναι οικονομικό.
Είναι πρόβλημα ορθολογικού σχεδιασμού και πολιτικής βούλησης.
Η κρίση πλήττει πάντα τους πιο αδύναμους.
Οι συνέπειες στα νησιά μας θα είναι οδυνηρές αν δεν πάρουμε άμεσα μέτρα και ο κίνδυνος
να εμφανισθεί πάλι ένα νέο κύμα μετανάστευσης και εγκατάλειψης είναι ορατός.
Το ελάχιστο που οφείλει το Ελληνικό Κράτος είναι να εξασφαλίσει τις προϋποθέσεις ώστε οι
κάτοικοι της Λήμνου να μπορούν να ελπίζουν και να παλεύουν για τη ζωή τους και τον τόπο τους
