"ΕΘΝΟΣ της Κυριακής"αποστολή-ρεπορτάζ: Γιώργος Κρητικός
φωτογραφίες: Κώστας Πολύβιος
αναδημοσίευση
Μέρα μεσημέρι πλέον, και όχι τη νύχτα, όπως έκαναν μέχρι πρόσφατα, ομάδες λαθρομεταναστών σκαρφαλώνουν και περνάνε κατά κύματα τους υψηλούς φράχτες, ακόμα και τα ενισχυμένα συρματοπλέγματα, και τρέχουν να κρυφτούν σε φορτηγά ή απευθείας στα πλοία. Περισσότερα από 1.000 άτομα συνωθούνται κάθε μέρα γύρω από το λιμάνι και 4-5 φορές το 24ωρο, όποτε φορτώνει το πλοίο, τρέχουν για το... ταξίδι στην Ευρώπη.
Κατά δεκάδες επιχειρούν καθημερινά να εισβάλουν στα πλοία.
Κάποιοι τα καταφέρνον, γεγονός που τρέφει την ελπίδα των λαθρομεταναστών να περάσουν κάποια στιγμή στην Ιταλία.
Αυξημένες είναι και οι συλλήψεις οδηγών φορτηγών, αλλά και ΙΧ, που έναντι αμοιβής μεταφέρουν λαθρομετανάστες από την Πάτρα στην Ιταλία.
Από τους 181 που είχαν συλληφθεί το 2009 φτάσαμε πέρυσι, όπως μας πληροφορεί ο λιμενάρχης Πατρών, Ευάγγελος Τσάντζαλης, να συλληφθούν 240 διακινητές!
Κάθε φορά που πρόκειται να αποπλεύσει καράβι για την Ιταλία και παρά την ενισχυμένη και με προσωπικό φύλαξη του λιμανιού, πολλοί καταφέρνουν να κρυφτούν μέσα και κάτω από τις έτοιμες να ταξιδέψουν νταλίκες ή να εισβάλουν λαθραία στα καράβια, όπου σπανιότερα μπαίνουν ακόμα και με αναρρίχηση από τους κάβους.
Τα χαρτονάκια που έχουν όλοι στις τσέπες τους είναι άδεια χάρτινα μπουκάλια γάλακτος ή πορτοκαλάδας, θα τα χρησιμοποιήσουν για τα... ούρα τους (!) στη διάρκεια του «ταξιδιού»!
Τα αποκαλούν, χαριτολογώντας, «ιτάλιαν πάσπορτ»...
Κάποιοι τα καταφέρνουν.
Οπως λένε οι ίδιοι οι λαθρομετανάστες, κάθε ημέρα 5 έως 6 άτομα, καταφέρνουν καλά κρυμμένοι μέσα σε φορτηγά ή απευθείας στα καράβια να φτάσουν στην Ιταλία. Αλλωστε και τα στοιχεία του λιμεναρχείου αυτό υποδηλώνουν, αφού καθημερινά η Ιταλία μάς επιστρέφει ένα με δύο άτομα.
Οι λιμενικοί επικεντρώνουν πλέον το βάρος των ελέγχων στα φορτηγά, όταν αυτά πλησιάζουν στην μπουκαπόρτα του πλοίου. Εκεί ξεκλειδώνονται οι πόρτες και γίνεται εξονυχιστικός έλεγχος.
Εχει συμβεί να βγάζουν μέχρι και 5 άτομα από την «κοιλιά», πλάι στους τροχούς του ίδιου φορτηγού, ένα τέχνασμα που μοιάζει μ' εκείνο των συντρόφων του Οδυσσέα στην απόδραση από τη σπηλιά του Πολύφημου!
Μαζί με όσους εντοπίζονται και στα υπόλοιπα οχήματα, κατά δεκάδες πλέον, χωρίς τη χρήση βίας, οδηγούνται πίσω στην έξοδο του λιμανιού και αφήνονται ελεύθεροι.
Αυτοί δεν καταγράφονται πλέον και είναι εκατοντάδες καθημερινά...
Ο 9χρονος Αμπάς
Περιμένει υπομονετικά... τη σειρά του
Ανάμεσα στους Αφγανούς που περιμένουν στο φανάρι του κολυμβητηρίου, για να ορμήσουν να γαντζωθούν σε κάποιο φορτηγό, είναι και ο μικρός Αμπάς Νουρ Μαμάρ, ηλικίας μόλις 9 ετών!
Η ιστορία του είναι συγκλονιστική, καθώς μόνος του ξεκίνησε από το Αφγανιστάν, ακολουθώντας συμπατριώτες του, και μέσω Κωνσταντινούπολης έφτασε στον Εβρο και από εκεί στην Πάτρα, με στόχο να καταφέρει να περάσει στην Ιταλία, όπου ήδη βρίσκεται ο πατέρας του! Τρέχει κι αυτός, όσο κι αν φαίνεται απίστευτο, στο κρύο, με τις απάνθρωπες αυτές συνθήκες ειδικά για ένα παιδί, ως «ισότιμος διεκδικητής της ευκαιρίας», με την υπόλοιπη ομάδα...
Μετά από 400 αποτυχημένες απόπειρες
Ακροβολισμένοι ανά 50 μέτρα, σε όλο το μήκος των εκατοντάδων μέτρων φράχτη του λιμανιού βρίσκονται όλο το 24ωρο λιμενικοί.
Μπροστά στα μάτια μας, τη στιγμή που ένας λιμενικός απομακρύνεται για δύο λεπτά πίσω από τα φορτηγά, δεκάδες νεαροί Αφγανοί σκαρφαλώνουν με εκπληκτική ταχύτητα, πηδάνε τον φράχτη και τρέχουν προς τα φορτηγά και το κοντινότερο πλοίο. Σε λίγο, έρχεται ομάδα λιμενικών που τους βγάζει από τα φορτηγά και τους οδηγεί στην έξοδο.
Είναι συγκλονιστική η μαρτυρία του 23χρονου Μιλάντ Αλισαντέ απ’ το Αφγανιστάν, που έχει στο ενεργητικό του πάνω από 400 αποτυχημένες απόπειρες(!) να μπει λαθραία στο καράβι:
«Είμαι στην Ελλάδα 2 χρόνια, στην αρχική απόπειρα πρόπερσι, σχεδόν τα είχα καταφέρει, μπήκα στο καράβι και στην Ιταλία με βρήκαν οι Ιταλοί και μ’ έστειλαν πίσω!
Τις τελευταίες 100 ημέρες έρχομαι καθημερινά στον φράχτη του λιμανιού και 4 φορές την ημέρα γίνεται το ίδιο. Σκαρφαλώνω και πηδάω τον φράχτη, κρύβομαι κάτω από κάποιο φορτηγό, με βρίσκουν και με βγάζουν πάλι έξω! Επειδή κάποιοι, έστω λίγοι από εμάς, το έχουν καταφέρει, πιστεύω ότι μια μέρα θα σταθώ κι εγώ τυχερός και θα μπορέσω να φύγω».
Από τα διόδια
Αλλοι ακολουθούν διαφορετική τακτική.
Δεν κάνουν την προσπάθεια εισβολής μέσα στο λιμάνι, αλλά ξεκινούν από μερικά χιλιόμετρα πιο μακριά.
Συγκεντρώνονται κατά ομάδες σε δύο κυρίως σημεία της πόλης, όπου υπάρχουν φανάρια, δίπλα στο παλιό κολυμβητήριο και στην εθνική οδό στο πρώτο φανάρι της πόλης.
Στο διάστημα που αναγκαστικά σταματούν φορτηγά και νταλίκες στο κόκκινο, γίνεται μια απίστευτη επιδρομή και κάποιοι καταφέρνουν να γαντζωθούν.
Τους μένει ελάχιστος χρόνος ως το λιμάνι, να προλάβουν, με πολύ επικίνδυνες ακροβασίες, να κρυφτούν.
Ορισμένοι οδηγοί φορτηγών, μπροστά μας, βλέποντας τους λαθρομετανάστες έτοιμους να ορμήσουν για να γαντζωθούν στο φορτηγό, δεν σταματούσαν στο κόκκινο(!) και περνούσαν με ταχύτητα τη διασταύρωση!
«Εμεινα 4 ημέρες κρατούμενος στην Αγκόνα όταν οι Ιταλοί βρήκαν στο αυτοκίνητο έναν λαθρομετανάστη» μας λέει ο οδηγός νταλίκας Δημ. Πατσόλας από την Κατερίνη.
«Με έχουν τώρα στη μαύρη λίστα, χωρίς να φταίω και αν τύχει και μου βρουν ξανά κάποιον, κινδυνεύω να χάσω τη δουλειά μου».
Αλλος οδηγός, ο Ηλίας Καλαφάτης, μας λέει: «Tαξίδεψε ένας Αφγανός στην Ιταλία, μέσα στο ψυγείο, σε μείον 24 βαθμούς!
Ανησυχούμε γιατί συνεχώς ορμάνε στα οχήματά μας και συχνά προκαλούν ζημιές σε κλειδαριές και μουσαμάδες».
Λογιστική... ονείρου
Ακριβά πληρώνουν το όνειρό τους να βρεθούν στην Ιταλία.
8.000 - 10.000 ευρώ στους διακινητές για να τους περάσουν από την Τουρκία στην Ελλάδα.
3.000 ευρώ στους διακινητές για πλαστά έγγραφα για το ταξίδι από την Ελλάδα στην Ιταλία.
20 έως 50 ευρώ στη... «μαφία ομοεθνών» τους (!) για να προσεγγίσουν τον... φράχτη του λιμανιού!
Οι «φυλές του λιμανιού»
Στο λιμάνι της Πάτρας υπολογίζεται ότι κινούνται καθημερινά πάνω από 1.200 λαθρομετανάστες, που ζητούν ευκαιρία να περάσουν στην Ιταλία, κυρίως Αφγανοί που συχνάζουν στον ΟΣΕ και στο παλιό κολυμβητήριο, Σομαλοί στον Αγιο Νικόλαο, Αλγερινοί, Μαροκινοί στον σταθμό ΟΣΕ και Παλαιστίνιοι διάσπαρτοι.
Πλένονται στην παραλία
Πλένουν τα ρούχα τους στη θάλασσα, ενώ οι ίδιοι πλένονται στις ντουζιέρες της παραλίας.
Κοιμούνται σε παλιά οικήματα και στο ύπαιθρο(!), ενώ η τοπική κοινωνία, κυρίως μέσω της Εκκλησίας με συσσίτια και φορείς εθελοντών, τους βοηθά με τρόφιμα και ρούχα.
Από το λιμάνι στο νοσοκομείο
Με πυρετό (!), καταρροή και έντονα σημάδια κόπωσης συναντήσαμε ανάμεσα στους νεαρούς Αφγανούς, που «είχαν πάρει θέση» για το «ρεσάλτο» στα φορτηγά.
Δίπλα του ένας άλλος γεμάτος τραύματα, από πρόσφατη... αποτυχημένη προσπάθεια να γαντζωθεί σε φορτηγό!
Το «Εθνος της Κυριακής» ζήτησε ασθενοφόρο, που ήρθε και τους πήρε για το νοσοκομείο...
ΓΙΑΝΝΗΣ ΚΡΗΤΙΚΟΣ
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ: ΚΩΣΤΑΣ ΠΟΛΥΒΙΟΣ
---------------------------------------------------------------------------
Η άλλη πλευρά
Ξανασμίγει με τον αδερφό του χάρη στο «Χαμόγελο»
Εζησε από μικρός τον φόβο των βομβαρδισμών και των πολεμικών συγκρούσεων. Κι έπειτα, στην τρυφερή ηλικία των 10 ετών, ένιωσε στο πετσί του την εκμετάλλευση των δουλεμπόρων...
Σήμερα, ο 13χρονος Μασρούρ ετοιμάζεται να εγκαταλείψει το «Χαμόγελο του Παιδιού», όπου φιλοξενείται τον τελευταίο ενάμιση χρόνο, για να πάει την Αγγλία, όπου τον περιμένει ο μεγαλύτερος αδερφός του.
Γεννήθηκε στο Κιρκούκ του Ιράκ.
Είναι ο μικρότερος από τα 9 αδέρφια του, αλλά «πρόλαβε» να ζήσει την εισβολή των Αμερικανών στη χώρα.
Ο μεγαλύτερος αδερφός του έφυγε για τη Μεγάλη Βρετανία.
Υποσχέθηκε όμως πως, μόλις θα έβρισκε μια καλή δουλειά, θα έπαιρνε μαζί του τον μικρότερο αδερφό του για να του προσφέρει ένα καλύτερο μέλλον...
Και η στιγμή ήρθε.
Αλλά ο πιτσιρικάς δεν μπορούσε να ταξιδέψει νόμιμα προς την Ευρώπη.
Γι’ αυτό, ο αδερφός του πλήρωσε τους δουλεμπόρους να τον φέρουν ως την Ελλάδα...
Σε ασφαλή αγκαλιά
Μετά ακολούθησε το δουλεμπόριο,
ο Εβρος, το ατέλειωτο περπάτημα, το πορτμπαγκάζ της διαδρομής μέχρι την Αθήνα. Ο Μασρούρ τώρα στο ασφαλές σπίτι του «Χαμόγελου» περιμένει τη βίζα του για να ταξιδέψει στην Αγγλία, όπου θα βρεθεί με τον μεγαλύτερο αδερφό του...
Με τη βοήθεια της κοινωνικής υπηρεσίας του «Χαμόγελου», σύντομα οι εικόνες που έχει αντικρίσει θα του θυμίζουν έναν μακρινό εφιάλτη...
Ετσι κι αλλιώς, ο τελευταίος χρόνος ήταν για το παιδί μια «ανάσα»: πήγε ξανά σχολείο, έμαθε ελληνικά, έκανε φίλους και τώρα η ώρα να ξαναβρεί τον αδερφό του πλησιάζει...
Δεν είναι η πρώτη φορά που το «Χαμόγελο» βοηθά στη συνένωση οικογενειών που χάνονται κατά τη διάρκεια της παράνομης μετανάστευσης. Ακόμη τέσσερα παιδιά που είχαν χωριστεί από τους γονείς τους έχουν καταφέρει να βρουν τις οικογένειές τους σε Ολλανδία και Ελβετία, χάρη στις κοινωνικές υπηρεσίες του.
ΜΑΡΙΑ ΨΑΡΑ
