Μετά τα τρία πρόσφατα θανατηφόρα ατυχήματα στις Ε.Δ. κατά τη διάρκεια της επιχειρησιακής εκπαίδευσης, η ΑΝΕΑΕΔ δεν θέλησε να σπεύσει να συναγωνιστεί σε μεγαλόστομες δηλώσεις τους συνήθεις πρωταγωνιστές. Περίμενε υπομονετικά ν’ ακούσει όλους και θα σιωπούσε αν πρυτάνευε η λογική και η αξιοπρέπεια. Τώρα που τα φώτα της μακάβριας σκηνής έσβησαν, ήρθε η ώρα να πάρει θέση.
Δυστυχώς γίναμε για πολλοστή φορά θεατές του ίδιου έργου. Μιας χιλιοπαιγμένης παράστασης, παλαιοκομματικής νοοτροπίας , αν μη τι άλλο, κάκιστης επικοινωνιακά, επιζήμιας και επικίνδυνης για την ίδια την πολιτική. Η κυβερνώντες θυμήθηκαν όψιμα και πρόσκαιρα, ότι οι Στρατιωτικοί είναι ήρωες, περήφανοι υπερασπιστές της ακεραιότητας της πατρίδας κ.λπ, κ.λ.π. Οι αντιπολιτευόμενοι απ’ την πλευρά τους, ότι οι κυβερνώντες έχουν παραμελήσει την ετοιμότητα και το προσωπικό των Ε.Δ. κ.λπ, κ.λ.π. Και ο Τύπος, πλην ελάχιστων ψύχραιμων φωνών, κινήθηκε ανάλογα με τις πρόσκαιρες συμμαχίες Εκδοτών και Κομμάτων. Η μόνη ίσως διαφορά στην περίπτωση αυτή ήταν, ότι η ‘‘μετάλλαξη’’ των κυβερνώντων έγινε μέσα σε τόσο μικρό χρονικό διάστημα! Πριν καν προλάβουμε να χωνέψουμε τα περί αυτιστικής νοοτροπίας και τα περί Δημοσίων Υπαλλήλων με ή χωρίς ιδιαιτερότητες (σημειωτέον η απαξιωτική χροιά που ήταν έκδηλη στη χρησιμοποίηση του όρου θα έπρεπε να θίξει πρώτιστα τους Δημοσίους Υπαλλήλους και λιγότερο εμάς). Οι όροι αυτοί χρησιμοποιήθηκαν με περισσή πολιτική αμετροέπεια συμβάλοντας στο όλο κλίμα απαξίωσης των στρατιωτικών, και προκειμένου να δικαιολογήσουν τις περικοπές στις ισχνές απολαβές και στα συνταξιοδοτικά δικαιώματα των Στρατιωτικών (που σημειωτέον δεν αποτελούν προϊόν διεκδίκησης, καθόσον δεν έχουν αυτό το προνόμιο των λοιπών εργαζομένων). Και ξαφνικά γίναμε τα ηρωικά παιδιά και το καμάρι της Πολιτείας και του Ελληνικού Λαού!!!
Είμαστε τελικά ήρωες εμείς οι Στρατιωτικοί; Ασφαλώς όχι κατ’ ανάγκην και σίγουρα όχι όλοι. Το ιερό δικαίωμα και υποχρέωση του κάθε ανθρώπου να υπερασπιστεί την πατρίδα του, την ελευθερία του, την γλώσσα του, τον πολιτισμό του, τους αγαπημένους του, τον τρόπο ζωής του, πέστε το όπως θέλετε, μπορούν να το διεκδικήσουν όλοι οι Έλληνες Πολίτες, ανεξάρτητα από επάγγελμα, κοινωνική τάξη, φύλλο, θρήσκευμα ή ηλικία! Και αυτό, όχι μόνο στον πόλεμο και όχι κατ’ ανάγκη ‘‘με το τουφέκι στο χέρι’’, όπως οι Στρατιωτικοί.
Τι είμαστε λοιπόν οι Στρατιωτικοί; Είμαστε κατ’ αρχήν Δημόσιοι Λειτουργοί, που όπως οι Δικαστικοί, οι Υπάλληλοι των Υπουργείων και Δημοσίων Οργανισμών, οι Εκπαιδευτικοί κ.λ.π., απαιτούμε την αναγνώριση της διακριτής επαγγελματικής μας ιδιότητας, χωρίς συγκρίσεις και έντεχνα στημένες αντιπαραθέσεις με άλλους κλάδους εργαζομένων. Είμαστε απλά και σκέτα Στρατιωτικοί!
Αυτή λοιπόν η χιλιοπαρεξηγημένη, είτε από άγνοια, είτε από σκοπιμότητα (φτηνή ή βαθύτερη, αυθόρμητη ή καθοδηγούμενη), επαγγελματική ιδιότητα του Στρατιωτικού έχει τα παρακάτω ιδιαίτερα χαρακτηριστικά:
- Ο Στρατιωτικός είναι πολίτης με περιορισμένη προσωπική ελευθερία και δικαιώματα. Πέραν από τους λοιπούς νόμους της Πολιτείας, υπόκειται στο Στρατιωτικό Ποινικό Κώδικα, ένα θεσμικό κείμενο, που σε πολλά σημεία είναι απίστευτα παράλογο για τον απλό πολίτη. Δεν είναι τυχαίο το διαχρονικό και παγκόσμιο αξίωμα, ότι « εκεί που τελειώνει η λογική αρχίζει ο Στρατός»!
- Ο Στρατιωτικός αντιμετωπίζει καθημερινά δύο στερεότυπα, το «Εδώ είναι Στρατός» και το «Το απαιτεί η Υπηρεσία», με τα οποία κάθε εύλογο αίτημά του μπορεί να απορριφθεί. Η Υπηρεσία είναι πάνω απ’ όλα, απ’ την οικογένεια, απ’ τη χαρά της γέννησης ενός παιδιού, απ’ την αγωνία της αρρώστιας των δικών σου ανθρώπων, απ’ το θάνατο ενός γονιού, απ’ την επιθυμία για επιμόρφωση κ.λ.π. Και αν τα τελευταία χρόνια έχει γίνει και γίνεται προσπάθεια για τη βελτίωση της μέριμνας για το προσωπικό, εντούτοις η διαφορά αντιμετώπισης σε σχέση με τους απλούς πολίτες (και ιδίως τους εργαζόμενους στον ευρύτερο δημόσιο τομέα) παραμένει σταθερά αναλλοίωτη.
- Ο Στρατιωτικός δεν έχει σταθερό ωράριο εργασίας, ούτε αμείβεται για τις υπερωρίες του τακτικές ή έκτακτες, ούτε παίρνει την άδειά όποτε θέλει και όση θέλει.
- Ο Στρατιωτικός, ανάλογα με την ειδικότητα και το βαθμό του, καλείται, για μεγάλα χρονικά διαστήματα της σταδιοδρομίας του, να αντιμετωπίσει καταστάσεις επικίνδυνες για τη ζωή του, άκρως ανθυγιεινές συνθήκες εργασίας, τα καιρικά φαινόμενα, την απαίτηση εργασίας μέχρι τα όρια της υπερκόπωσης, την ευθύνη της λειτουργίας και διαχείρισης πανάκριβου υλικού, την μακρόχρονη απουσία από την οικογένεια και τα προβλήματά της, την συντήρηση δύο ή και τριών σπιτικών (αλλού αυτός, αλλού η οικογένεια και ενδεχομένως αλλού ένα παιδί που σπουδάζει) και κυρίως την ευθύνη της ζωής των άλλων.
- Στρατιωτικοί είναι κάποιοι που νύχτα-μέρα ετοιμάζουν τα αεροπλάνα στα υπόστεγα και στις πίστες των αεροδρομίων, κι αυτοί στα φυλάκια από το Έβρο μέχρι το Καστελόριζο, κι αυτοί στις παγωμένες γέφυρες και στα πυρωμένα μηχανοστάσια των πολεμικών πλοίων, κι αυτοί που έχουν επιφορτιστεί με τη διοικητική μέριμνα και την πάσης φύσεως υποστήριξη, κι αυτοί που χρησιμοποιούν καθημερινά τοξικά ή καρκινογόνα υλικά, χρώματα, ειδικά καύσιμα (εμείς οι παλαιότεροι και αμίαντο κατά κόρον) κ.λ.π., κι αυτοί στις κορυφές των βουνών στα ραντάρ και στα παρατηρητήρια, κι αυτοί οι ταπεινοί μάγειροι (που στα πολεμικά πλοία δουλεύουν 18άωρο ακατάπαυστα επί 5-10-20-40 μέρες ,όσο κρατάει μια αποστολή). Τα φώτα της αιμοβόρας δημοσιότητας πέφτουν συνήθως για λίγο, και δυστυχώς γι αυτούς, σ’ αυτούς που υπηρετούν σε θέσεις υψηλής επικινδυνότητας, όταν χάνουν τη ζωή τους.
Η ΑΝΕΑΕΔ έχει υποχρέωση να επισημάνει με ψυχραιμία και νηφαλιότητα επιπλέον και τα εξής:
- Ο κύριος λόγος ύπαρξης των Ε.Δ. είναι να αποτελούν ισχυρή δύναμη αποτροπής του πολέμου και ενίσχυσης της εξωτερικής πολιτικής.
- Για να το επιτύχουν αυτό, χρειάζονται σκληρή και ρεαλιστική επιχειρησιακή εκπαίδευση, η οποία και οικονομικό κόστος έχει και στατιστικό περιθώριο ατυχημάτων.
- Οικονομία στην εκπαίδευση σημαίνει λιγότερο αποτελεσματικές και αποτρεπτικές Ε.Δ. Αν μάλιστα η Πολιτεία προσπαθήσει να αποκαταστήσει τις συνέπειες μιας περιόδου χαλάρωσης της επιχειρησιακής εκπαίδευσης, που επέλεξε να εφαρμόσει για λόγους οικονομίας, τότε έχει πολλαπλάσιο οικονομικό κόστος από την οικονομία της επιλογής της. Άνθρωποι και οπλικά συστήματα που δεν χρησιμοποιούνται ορθολογικά “σκουριάζουν ” και αδρανοποιούνται.
- Τα οπλικά συστήματα πρέπει να χρησιμοποιούνται/συντηρούνται και οι άνθρωποι που τα χειρίζονται να είναι απερίσπαστοι στο έργο τους, με εξασφαλισμένη τη βιοτική τους καθημερινότητα, με υψηλό αυτοσεβασμό και κυρίως πίστη σ’ αυτό που κάνουν. [«Θέλει ιδιαίτερες ικανότητες η δουλειά που κάνετε, θέλει υψηλή εκπαίδευση και βέβαια θέλει ιδιότητες χαρακτήρα οι οποίες δεν είναι συνηθισμένες. Για να μπορείς να ζεις εδώ στο υποβρύχιο θέλει μια μεγάλη ψυχή, μια μεγάλη καρδιά κι ένα μεγάλο όραμα». Κάρολος Παπούλιας, Πρόεδρος της Ελληνικής Δημοκρατίας, απευθυνόμενος στο προσωπικό των υποβρυχίων (19-1-2006)].
- Ορθολογικοί τρόποι εξοικονόμησης πόρων στις Ε.Δ., που να μη θίγουν την ετοιμότητα και το ηθικό, υπάρχουν πολλοί, όπως:
- Άλλο νομικό πλαίσιο προμηθειών οπλικών συστημάτων και ανταλλακτικών.
- Διακλαδική ομογενοποίηση στρατιωτικού υλικού, όπου είναι εφικτό (και είναι σε πολλούς τομείς).
- Διακλαδικό συγκεντρωτικό σύστημα προμηθειών λοιπού υλικού (και πρώτιστα του υγειονομικού).
- Καθιέρωση πλήρους μηχανοργάνωσης και επιβολή ισολογισμού στα στρατιωτικά νοσοκομεία.
- Εξορθολογισμός των υπερβολών (όπου υπάρχουν), αλλά και άρση της ισοπέδωσης (που περισσεύει), στις αποδοχές των στελεχών, όταν και για όσο, στελεχώνουν τις μονάδες υψηλής επικινδυνότητας και τις λοιπές μάχιμες μονάδες, σε σχέση με όλες τις υπόλοιπες.
- Επιπρόσθετα, μια και είναι κιαυτό επίκαιρο και απόλυτα σχετικό με τα παραπάνω, είναι προκλητικό και πολιτικά επιζήμιο να ψηφίζεται τροπολογία για την “αναθεώρηση” προς τα πάνω του μισθού του Προέδρου της ΕΡΤ, που χωρίς την θέλησή μας επιχορηγούμε όλοι οι Έλληνες πολίτες, ενώ περικόπτονται οι αποδοχές των ενεργών και αποστράτων στελεχών των Ε.Δ., που ο πλέον “υψηλόμισθος” Α/ΓΕΕΘΑ ελάμβανε 2.900 ΕΥΡΩ μηνιαίως……!
Για τα δημοσιονομικά χάλια της Χώρας όλοι γνωρίζουν ποιοι είναι υπεύθυνοι. Και κάποιοι απ’ αυτούς, αφού εξασφάλισαν την ασυλία τους, φέρονται και σαν τιμητές. Εμείς οι συνταξιούχοι Στρατιωτικοί συναισθανόμαστε την συνυπευθυνότητά μας που απορρέει, αν μη τι άλλο, από τις επιλογές που κάναμε με την ψήφο μας. Δεν καταφέραμε ή δεν θέλαμε ή δεν ξέραμε ή δεν βρίσκαμε τα πρόσωπα για να περάσουμε μέσα απ’ αυτή τα σωστά πολιτικά μηνύματα. Γιαυτό άραγε τώρα μας τιμωρούνε; Έρχεται όμως μια νέα γενιά, αυτή που χαντακώσαμε και που ήδη τους γυρίζει την πλάτη (το ζούμε στα σπίτια μας, στη γειτονιά μας, στο δρόμο, παντού), κι αυτό είναι για την πολιτική, την κοινωνική συνοχή και την εθνική συνείδηση, αν μη τι άλλο, τουλάχιστον πολύ ανησυχητικό……
Ο Υπεύθυνος Δημοσίων Σχέσεων
ΔΗΜΗΤΡΟΠΟΥΛΟΣ Βασίλης
Αξιωματικός ΠΝ ε.α.