Ελευθεροτυπία,
Τρίτη 11 Μαΐου 2010
ΕΠΙΔΕΙΝΩΣΗ ΓΙΑ ΤΗ «ΜΕΣΑΙΑ ΤΑΞΗ» ΤΩΝ ΣΥΝΤΑΞΕΩΝ ΣΤΟ ΝΟΜΟΣΧΕΔΙΟ ΠΡΟΣ ΔΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ ΤΟΥ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΕΡΓΑΣΙΑΣ
Δούλευε ώς τα 40 για σύνταξη σαν 35...
Του ΧΡΗΣΤΟΥ ΜΕΓΑ
Μείωση συντάξεων έως 13%, κυρίως για όσους ασφαλίζονται με 20 έως 35 έτη, αλλά με ανοιχτά τα όρια ηλικίας για τις γυναίκες στο Δημόσιο περιλαμβάνει το νέο Ασφαλιστικό. Παράλληλα προβλέπονται χειρότερες κατώτατες συντάξεις, ενώ είναι άγνωστη η τύχη του ΕΚΑΣ και η παρέμβαση της Πολιτείας (κοινωνικές μεταβιβάσεις) για την έξοδο των συνταξιούχων από την απόλυτη φτώχεια.
Επειτα από κυοφορία πολλών ημερών και ενώ είχε προηγηθεί ένα σκληρό, για τους εργαζομένους και τους συνταξιούχους, «μνημόνιο» συνεργασίας της χώρας με την τρόικα των επιτηρητών (Κομισιόν, ΕΚΤ και ΔΝΤ), το οποίο περιλάμβανε δρακόντειες διατάξεις («κλειδωμένη εργασία για 40 έτη», σύμφωνα με τον υπουργό Εργασίας Α. Λοβέρδο), τελικά το υπουργείο Εργασίας εισηγήθηκε ένα σχέδιο που επιχειρεί να αυξήσει την ηλικία συνταξιοδότησης με σειρά κινήτρων και αντικινήτρων (πρόωρης εξόδου) παρά να νομοθετήσει αυξημένα όρια παραμονής στην εργασία. Τα οποία κίνητρα-αντικίνητρα οδηγούν σε περικοπή των συντάξεων για όποιον σχεδίαζε να συνταξιοδοτηθεί με λιγότερα από 35 έτη.
Πλήρης εφαρμογή από το 2018
Ετσι, μετά το 2018, όταν θα τεθεί σε πλήρη ισχύ το νέο σύστημα απονομής των συντάξεων, για να λάβει κανείς σύνταξη ίση με την περίφημη 35ετία θα απαιτείται εργασία (και ασφάλιση) 40 ετών.
Περικοπές γίνονται και στις κατώτατες συντάξεις, για τις οποίες η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Εργασίας απέφυγε να δώσει παραδείγματα. Ετσι για τα πρώτα 15 έτη (κατώτατες συντάξεις στο 65ο έτος, οι οποίες σήμερα φτάνουν στα 484 ευρώ για το ΙΚΑ) ο συντελεστής είναι 10,5% (0,7% τον χρόνο).
Αυτό σημαίνει ότι με συντάξιμο μισθό 850 ευρώ προκύπτει αναλογική σύνταξη (με βάση τις καταβληθείσες εισφορές) 89,25 ευρώ. Και μαζί με τη βασική σύνταξη (360 ευρώ), σύνολο 450 ευρώ ή 34 ευρώ λιγότερα από σήμερα. Αυτό οδηγεί σε μείωση 7% και είναι η μεγαλύτερη περικοπή στις κατώτατες αποδοχές. Από εκεί και πάνω υπάρχουν ακόμη και βελτιώσεις (βλέπε παραδείγματα σε άλλες στήλες), αλλά σε μέσα επίπεδα «η μείωση κυμαίνεται στο 7%», σύμφωνα με τον υφυπουργό Εργασίας Γ. Κουτρουμάνη.
Καθηλωμένες 3 χρόνια
Με βάση το σχέδιο νόμου:
1 Τα επόμενα τρία χρόνια δεν προβλέπεται να δοθεί αύξηση στις υφιστάμενες συντάξεις. Ξεκάθαρα το σχέδιο ορίζει ότι από 1ης/1/2014 οι αυξήσεις στους συνταξιούχους θα είναι συνάρτηση του ΑΕΠ.
2 Η βασική σύνταξη είναι 360 ευρώ και θα δίνεται με τη συνταξιοδότηση και στους ανασφάλιστους με τη συμπλήρωση του 65ο έτους (με οικονομικά κριτήρια). Αν κάποιος βγει με μειωμένη σύνταξη (πέναλτι), αυτό το ποσό θα είναι μειωμένο αναλογικά και στη βασική.
Με την καλύτερη 10ετία
3 Από το 2018 η σύνταξη θα βγαίνει με την καλύτερη 10ετία. Πέντε έτη θα υπολογίζονται με το ισχύον σύστημα (2% τον χρόνο) και τα υπόλοιπα με το νέο σύστημα (από 0,7% τον χρόνο για τη 15ετία και μέχρι 3% για τα έτη ασφάλισης πάνω από τα 36).
4 Οι αποδοχές προηγούμενων ετών θα αυξάνουν (βελτιώνονται) κατά 0,06% ή 1,8% την 30ετία, πέραν της αναπροσαρμογής με βάση τον Δείκτη Τιμών Καταναλωτή (ΔΤΚ).
5 Μέχρι να ισχύσει το νέο σύστημα όλες οι συντάξεις που ξεπερνούσαν το 70% για την 35ετία περιορίζονται σε αυτό το ποσοστό από 1ης/1/2013.
6 Στις περιπτώσεις διαδοχικής ασφάλισης το ποσοστό βελτίωσης των παλαιών εισφορών (πέραν του πληθωρισμού) αυξάνεται κατά 0,06% τον χρόνο (από το έτος διακοπής της ασφάλισης στον προηγούμενο φορέα) ή προσαύξηση κατά 1,2 φορές για 20 έτη.
7 Οι αναπηρικές συντάξεις γίνονται μόνιμες ύστερα από 7 έτη συνεχούς καταβολής και το 55ο έτος της ηλικίας (ή 5 έτη και 60ό έτος, αν χορηγείται επί 12ετία ή 20ετία διακεκομμένα).
Οι γυναίκες δημόσιοι υπάλληλοι
8 Τα όρια ηλικίας των γυναικών στο Δημόσιο θα αυξηθούν από 1ης/1/2011 αλλά δεν προβλέπεται με ποιο ρυθμό (έτη ανά 12μηνο) και μέχρι ποιου ύψους. Και αυτό γιατί στο προσχέδιο παραπέμπει στον νόμο 3655/08 (Πετραλιά), ο οποίος όμως εξαντλείται στην αύξηση των ορίων μέχρι το 55ο έτος (μητέρες με ανήλικο στο 50ό έτος). Στο Δημόσιο οι αυξήσεις στα όρια θα είναι πιο μεγάλες.
9 Καταργείται η υποχρεωτική συνταξιοδότηση στο 58ο έτος με 35ετία (ΔΕΚΟ, τράπεζες) και 60 στο Δημόσιο. Και αυτό προκειμένου να υπάρξει (εθελοντική) παραμονή στην εργασία για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα.
10 Δεν θα χορηγείται στο εξής στις ανύπαντρες (ή διαζευγμένες) θυγατέρες η σύνταξη του θανόντος πατέρα δημοσίου υπαλλήλου ή στρατιωτικού (από 1ης/1/2011 εκτός αναπηρίας, ενώ διατηρούνται όσες ήδη καταβάλλονται).
11 Για όσους συνταξιούχους ιδιωτικού ή δημόσιου τομέα αναλάβουν εργασία και είναι κάτω των 55 ετών θα αναστέλλεται η σύνταξη, ενώ πάνω από αυτή την ηλικία θα περικόπτεται το 70% για ποσό σύνταξης πέραν των 1.000 ευρώ. Ως ελεύθεροι επαγγελματίες θα πληρώνουν προσαυξημένα ασφάλιστρα κατά 50% στον ΟΑΕΕ. Σε κάθε περίπτωση θα μπορεί να λάβει και δεύτερη σύνταξη ίση με 1,714 για κάθε χρόνο παραμονής στην εργασία (ως συνταξιούχος).
12 Από 1ης/1/2011 θα ισχύσει νέος πίνακας βαρέων και ανθυγιεινών.
13 Οι ασφαλισμένοι προ του 1993 που ασκούν παράλληλη δραστηριότητα θα υποχρεωθούν σε διπλή ασφάλιση (εξαιρούνταν οι μηχανικοί, γιατροί κ.λπ.).
14 Για να λάβει ένας αγρότης αποζημίωση από τον ΕΛΓΑ ή κοινοτική επιδότηση θα πρέπει να προσκομίσει ασφαλιστική ενημερότητα (καταβολής των εισφορών στον ΟΓΑ).
Εργόσημο για οικιακό προσωπικό
15 Καθιερώνεται «εργόσημο» για το οικόσιτο προσωπικό (καθαρίστριες, κηπουροί κ.ά.) όπου θα εμπεριέχεται η αμοιβή του εργαζόμενου και η εισφορά υπέρ ΙΚΑ. Οι εν λόγω καταβολές θα εκπίπτουν από το φορολογητέο εισόδημα του εργοδότη.
16 Ο ασφαλισμένος θα έχει τη δυνατότητα αύξησης της σύνταξής του κατά 3,5% τον χρόνο και για επιπλέον τρία έτη πέραν του 65ου, αλλά και 2,5% έως 3% για όσους παραμείνουν στην ασφάλιση πέραν του 35ου έτους.
17 Δεν αναγνωρίζεται πλασματικός χρόνος ασφάλισης ούτε για θεμελίωση ούτε για προσαύξηση σύνταξης (προκειμένου να περιοριστούν οι εθελούσιες έξοδοι).
18 Καθιερώνεται ενιαίος μηχανισμός απονομής των συντάξεων έτσι ώστε να ελεγχθούν οι διπλές και παράνομες συντάξεις και να τεθεί σε ισχύ ο μηχανισμός του νέου ΛΑΦΚΑ.
19 Από 1ης/8/2010 οι κύριες συντάξεις από 1.401 και έως 1.700 ευρώ θα πληρώνουν εισφορά Αλληλεγγύης (τύπου ΛΑΦΚΑ) 3% (9 ευρώ), από 1.701 έως 2.300 ποσοστό 5% (39 ευρώ συνολικά τον μήνα), από 2.301 έως 2.900 ποσοστό 7% (81 ευρώ) και πάνω από 2.901 ποσοστό 9%.
20 Καθιερώνεται νέος τρόπος ρύθμισης των καθυστερημένων εισφορών στα Ταμεία σε 36 δόσεις και 200 ευρώ ελάχιστη καταβολή (100 ευρώ σε ΟΓΑ και ΟΑΕΕ).
21 Ανεξαρτητοποιείται το Ταμείο της Τράπεζας της Ελλάδας (εκτός ΙΚΑ), παρέχεται δυνατότητα ευνοϊκών ρυθμίσεων στο Ταμείο της Αγροτικής και διατηρούνται οι χαριστικές διατάξεις στο Ταμείο Συνεταιριστικών Υπαλλήλων (σύνταξη με 25ετία στο 45ο για τις γυναίκες ή 50ό έτος για τους άνδρες).
22 Από το 2011 θα αρχίσει να αυξάνει το όριο ηλικίας από το 58ο στο 60ό με 35ετία στο Δημόσιο.
23 Στο μεταξύ, από το 2011 αυξάνονται τα όρια των εργαζόμενων μητέρων (με ανήλικο) κατά 6 μήνες πέραν του 500ύ έτους με 5.500 ένσημα (ΙΚΑ) και των ασφαλισμένων στα ταμεία Τύπου με 20 έτη.
24 Από το 2013 αυξάνονται κατά 12 μήνες το χρόνο τα όρια των μητέρων (ΔΕΚΟ, ειδικά ταμεία) από το 50ό με 25ετία προς το 55ο (θεμελίωση στο 50ό με ανήλικο).
Ανοιχτό παράθυρο για βελτιώσεις
Με εμφανή την ικανοποίηση από την κατάρτιση του σχεδίου νόμου αλλά σε δραματικούς τόνους για την οικονομική κατάσταση του συστήματος Κοινωνικής Ασφάλισης, ο υπουργός Εργασίας παρέδωσε στη δημοσιότητα το εν λόγω κείμενο.
Μετά τη συνεδρίαση του υπουργικού συμβουλίου ο Α. Λοβέρδος τόνισε: «Ή θα αφήναμε να καταρρεύσει το σύστημα για μικροκομματικούς λόγους και από αδράνεια ή θα αναλαμβάναμε την ευθύνη της λύσης του». Ανακουφισμένος εμφανίστηκε ο υφυπουργός Γ. Κουτρουμάνης και άφησε ανοιχτό το περιθώριο για βελτιώσεις. Το νομοσχέδιο αναμένεται να κατατεθεί στη Βουλή έπειτα από 20 ημέρες διαβούλευσης και αντιπροτάσεων με στόχο να ψηφιστεί στις αρχές του Ιουνίου. Η ΓΣΕΕ, εκτός από την κήρυξη γενικής απεργίας κατά τις επόμενες ημέρες, σχεδιάζει συγκεκριμένες παρεμβάσεις για την αλλαγή των χαμηλών ποσοστών αναπλήρωσης ώστε καμία σύνταξη να μη βγαίνει χαμηλότερα από τα σημερινά επίπεδα.
Τα ποσοστά αναπλήρωσης, κλιμακωτά ανά έτη, από τα 15 έως τα 40
Με το νομοσχέδιο εισάγονται νέα ποσοστά αναπλήρωσης (σύνταξης), τα οποία είναι διπλά.
Συναρτώνται αφ' ενός με τα έτη ασφάλισης, τα οποία διευρύνονται με την αύξηση των ετών ασφάλισης και διαφοροποιούνται με τις αποδοχές. Συγκεκριμένα για συντάξιμες αποδοχές (μέσος όρος της δεκαετίας συν πληθωρισμός και ποσοστό ωρίμανσης 0,06 για κάθε χρόνο).
Τα αντίστοιχα ποσοστά ανά κατηγορία (δεύτερη παρέμβαση με βάση τα έτη ασφάλισης) ορίζονται ως εξής:
* Για την 1η Α.Κ. και μέχρι το 15ο έτος ποσοστό 0,7% ανά έτος ασφάλισης προσαυξανόμενο ανά έτος για κάθε επόμενη τριετία κατά 0,02% και μέχρι το 36ο έτος ασφάλισης. Από το 37ο έτος και άνω, η προσαύξηση ανέρχεται σε 1,1% για κάθε έτος ασφάλισης.
* Για τη 2η Α.Κ. και μέχρι το 15ο έτος ποσοστό 0,7% ανά έτος ασφάλισης, προσαυξανόμενο κατά 0,05% ανά έτος για κάθε επόμενη τριετία και μέχρι το 36ο έτος ασφάλισης. Από το 37ο έτος και άνω, η προσαύξηση ανέρχεται σε 1,8% για κάθε έτος ασφάλισης.
* Για την 3η Α.Κ. και μέχρι το 15ο έτος ποσοστό 0,7% ανά έτος ασφάλισης, προσαυξανόμενο κατά 0,1% ανά έτος για κάθε επόμενη τριετία και μέχρι το 36ο έτος ασφάλισης. Από το 37ο έτος και άνω, η προσαύξηση ανέρχεται σε 1,8% για κάθε έτος ασφάλισης.
* Για την 4η Α.Κ. και μέχρι το 15ο έτος ποσοστό 0,7% ανά έτος ασφάλισης, προσαυξανόμενο κατά 0,16% ανά έτος για κάθε επόμενη τριετία και μέχρι το 36ο έτος ασφάλισης. Από το 37ο έτος και άνω, η προσαύξηση ανέρχεται σε 2,8% για κάθε έτος ασφάλισης.
* Για την 5η Α.Κ. και μέχρι το 15ο έτος ποσοστό 0,71% ανά έτος ασφάλισης, προσαυξανόμενο κατά 0,2% ανά έτος για κάθε επόμενη τριετία και μέχρι το 36ο έτος ασφάλισης. Από το 37ο έτος και άνω, η προσαύξηση ανέρχεται σε 2,8% για κάθε έτος ασφάλισης.
* Για την 6η Α.Κ. και μέχρι το 15ο έτος ποσοστό 0,77% ανά έτος ασφάλισης, προσαυξανόμενο κατά 0,21% ανά έτος για κάθε επόμενη τριετία και μέχρι το 36ο έτος ασφάλισης. Από το 37ο έτος και άνω, η προσαύξηση ανέρχεται σε 2,8% για κάθε έτος ασφάλισης.
* Για την 7η Α.Κ. και μέχρι το 15ο έτος ποσοστό 0,85% ανά έτος ασφάλισης, προσαυξανόμενο κατά 0,2% ανά έτος για κάθε επόμενη τριετία και μέχρι το 36ο έτος ασφάλισης. Από το 37ο έτος και άνω, η προσαύξηση ανέρχεται σε 3% για κάθε έτος ασφάλισης.
* Για την 8η Α.Κ. και μέχρι το 15ο έτος ποσοστό 0,95% ανά έτος ασφάλισης, προσαυξανόμενο κατά 0,19% ανά έτος για κάθε επόμενη τριετία και μέχρι το 36ο έτος ασφάλισης. Από το 37ο έτος και άνω, η προσαύξηση ανέρχεται σε 3% για κάθε έτος ασφάλισης.
* Για την 9η Α.Κ. και μέχρι το 15ο έτος ποσοστό 1,03% ανά έτος ασφάλισης, προσαυξανόμενο κατά 0,19% ανά έτος για κάθε επόμενη τριετία και μέχρι το 36ο έτος ασφάλισης. Από το 37ο έτος και άνω, η προσαύξηση ανέρχεται σε 3% για κάθε έτος ασφάλισης.
* Για τη 10η Α.Κ. και μέχρι το 15ο έτος ποσοστό 1,12% ανά έτος ασφάλισης, προσαυξανόμενο κατά 0,18% ανά έτος για κάθε επόμενη τριετία και μέχρι το 36ο έτος ασφάλισης. Από το 37ο έτος και άνω, η προσαύξηση ανέρχεται σε 3% για κάθε έτος ασφάλισης.
* Για την 11η Α.Κ. και μέχρι το 15ο έτος ποσοστό 1,21% ανά έτος ασφάλισης, προσαυξανόμενο κατά 0,17% ανά έτος για κάθε επόμενη τριετία και μέχρι το 36ο έτος ασφάλισης. Από το 37ο έτος και άνω, η προσαύξηση ανέρχεται σε 3% για κάθε έτος ασφάλισης.
* Για τη 12η Α.Κ. και μέχρι το 15ο έτος ποσοστό 1,27% ανά έτος ασφάλισης, προσαυξανόμενο κατά 0,17% ανά έτος για κάθε επόμενη τριετία και μέχρι το 36ο έτος ασφάλισης. Από το 37ο έτος και άνω, η προσαύξηση ανέρχεται σε 3% για κάθε έτος ασφάλισης.
Από το 28ο έτος, το ανωτέρω ποσοστό προσαυξάνεται ανά έτος κατά 0,1% για κάθε επόμενη τριετία και μέχρι το 36ο ασφάλισης.
Από το 37ο έτος και άνω, η προσαύξηση ανέρχεται σε 2,1% ανά έτος ασφάλισης.
ΑΝΑΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ
ΤΟΥ ΧΡΗΣΤΟΥ ΜΕΓΑ
