ΑΠΕΡΓΟΥΜΕ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΞΙΟΠΡΕΠΕΙΑ ΜΑΣ!
To PEIRATIKO REPORTAZ ΠΑΝΤΑ ΚΟΝΤΑ ΣΑΣ!
Παρασκευή 20 Νοεμβρίου 2009
Ο ΝΟΕΜΒΡΗΣ ΔΙΑ ΧΕΙΡΟΣ ΕΛΛΗΣ ΠΑΠΠΑ...
Νοέμβρης '73 διά χειρόs Ελλης Παππά
ΕΘΝΟΣ
ΤΟΥ ΤΑΚΗ ΚΑΤΣΙΜΑΡΔΟΥ
Κείμενα-ντοκουμέντα για την εξέγερση και τις ετήσιες επετειακές εκδηλώσεις, που έγραψε στο «Εθνος» της δεκαετίας 1981-1991 «E» 20/11
Αγωνίστρια-σύμβολο, βαθυστόχαστη συγγραφέας, αλλά και αξιοθαύμαστη δημοσιογράφος. Είτε ασχολιόταν στα κομματικά έντυπα είτε ως επαγγελματίας συντάκτης, η Ελλη Παππά έγραφε ιστορία. Για σχεδόν μία δεκαετία (1981-1991) έβαζε τη σφραγίδα της στα θέματα νεολαίας και εκπαίδευσης του «Εθνους» και του «Εθνους της Κυριακής».
Ηταν η υπεύθυνη του κρίσιμου, όσο και ευαίσθητου, τομέα. Η ακρίβεια, η εγκυρότητα και η πληρότητα της δημοσιογραφικής παραγωγής της αποτυπώνονται εκφραστικά στα εκατοντάδες δημοσιογραφικά κείμενα που είδαν, τότε, το φως.
Εγραφε για την καθημερινότητα ή ανέλυε και σχολίαζε την πραγματικότητα, έχοντας κατά νου το μέλλον, με βαθιά γνώση, απόλυτο σεβασμό στην αντικειμενικότητα και συναρπαστική γλώσσα.
Μερικά, τουλάχιστον, από κείνα τα κείμενά της μπορούν να χρησιμοποιηθούν σε μαθήματα δημοσιογραφίας.
Σύγχρονης κι όχι μόνο του καιρού της.
Τα μεγάλα γράμματα στα χειρόγραφά της έρχονταν από πολύ μακριά.
Από την εποχή των απελευθερωτικών αγώνων, του Εμφύλιου πολέμου, των φυλακών, των σκληρών αγώνων για ελευθερία και δημοκρατία.
Το ίδιο οι χτύποι από τα πλήκτρα της γραφομηχανής της, που «καρφώνονταν» πάνω στο δημοσιογραφικό χαρτί.
Με το ίδιο νεανικό σφρίγος έγραφε σκυμμένη πάνω από το πληκτρολόγιο του ηλεκτρονικού υπολογιστή τα τελευταία χρόνια της επαγγελματικής δράσης της πριν συνταξιοδοτηθεί.
Η δημοσιογραφική θητεία στο «Εθνος» συμπίπτει με τη διακυβέρνηση της χώρας από το ΠΑΣΟΚ του Ανδρέα Παπανδρέου. Βρέθηκε πολύ συχνά αντιμέτωπη με τους φορείς της εκπαιδευτικής πολιτικής και υπερασπίστηκε με μαχητικότητα τα δίκαια αιτήματα, που προσπερνούσε ο ρεαλισμός της εξουσίας και το «εφικτό».
Φόρος τιμής
Είναι χαρακτηριστικό από την άποψη αυτή, πως δύο άνθρωποι, που συχνά βρέθηκαν στο στόχαστρο της κριτικής της, όταν ήταν υπουργοί ή υφυπουργοί Παιδείας εκείνο τον καιρό, αποτίοντας φόρο τιμής όταν έφυγε από τη ζωή, δήλωναν: «Προσωπικά είχα την τύχη να γνωρίσω το πάθος, τον δυναμισμό και την πίστη της στις προοδευτικές αξίες για ελευθερία, δημοκρατία και σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, όταν κατά τη δεκαετία του 1980 κάλυπτε το εκπαιδευτικό ρεπορτάζ και εγώ διατελούσα υφυπουργός Εθνικής Παιδείας» (Φ. Πετσάλνικος, πρόεδρος της Βουλής).
«Ηταν καταπληκτικός και καλλιεργημένος άνθρωπος...
Ενώ ήταν γνωστή η πολιτική της τοποθέτηση, ήταν από τους πλέον αντικειμενικούς ρεπόρτερ. Θαύμαζα και τον σεβασμό της στη γλώσσα... (Απ. Κακλαμάνης).
Ανάμεσα στα κείμενά της ξεχωριστή θέση κατέχουν όσα έγραψε για την εξέγερση του Πολυτεχνείου και τις ετήσιες επετειακές εκδηλώσεις για τον Νοέμβρη του 1973.
Ιδιαίτερα για τις νοεμβριανές συγκεντρώσεις και πορείες από το 1981 και μετά. Μερικά από τα κείμενα αυτά η ίδια φρόντισε να τα περιλάβει στο αρχείο της. Ανάμεσα στα 60 κουτιά αρχειακού υλικού που άφησε από το 2003 στο Ελληνικό Λογοτεχνικό και Ιστορικό Αρχείο (ΕΛΙΑ), βρίσκονται χειρόγραφα, δακτυλογραφημένες σελίδες, κείμενα σε ψηφιακή μορφή ή αποκόμματα του «Εθνους» για το Πολυτεχνείο.
Από τον σχετικά μεγάλο όγκο των δημοσιευμένων δημοσιογραφικών κειμένων της γύρω από την εξέγερση του Νοέμβρη ξεχωρίζουν ορισμένα που εκτείνονται σ’ ένα ευρύ φάσμα. Από ιστορικο-πολιτικές προσεγγίσεις μέχρι ρεπορτάζ σε σχολεία.
Στη φετινή επέτειο και αντί των συνηθισμένων αφιερωμάτων, λοιπόν, το «Εθνος της Κυριακής» δίνει τον λόγο στην Ελλη Παππά. Με κείμενα που έγραψε η ίδια την περίοδο 1981-1991. Σ’ ένα από τα πιο αρμόδια πρόσωπα που ξέρουν να μιλούν για ηρωισμούς του παρελθόντος, με το βλέμμα στραμμένο στο μέλλον...
5 κείμενα της Eλλης Παππά για τον Nοέμβρη
Mε νεανικό σφρίγος, αντικειμενικότητα και το βλέμμα πάντα στραμμένο στο μέλλον γράφει από ιστορικο-πολιτικές προσεγγίσεις μέχρι ρεπορτάζ για τις ετήσιες επετειακές εκδηλώσεις και πορείες από το 1981 και μετά
Γιατί στο Πολυτεχνείο κι όχι αλλού η εξέγερση του Νοέμβρη 1973; Στο ερώτημα αναλαμβάνει ν’ απαντήσει η Ελλη Παππά εννιά χρόνια μετά τα γεγονότα. Για ν’ απαντήσει καταφεύγει στη φιλελεύθερη σκέψη του 19ου αιώνα και στη ριζοσπαστική του επόμενου. Με αναφορές σ’ εμβληματικά πρόσωπα όπως ο Δημήτρης Γληνός και ο Νίκος Κιτσίκης. Ο απαντήσεις της, εννοείται, ισχύουν στο ακέραιο:
«...Γιατί το Πολυτεχνείο έγινε το κέντρο της αντιδικτατορικής εξέγερσης, το σύμβολο του αγώνα για Δημοκρατία και Ανεξαρτησία, κι όχι το Πανεπιστήμιο: Στη «στρατηγική θέση» του Μετσόβιου λένε πως οφείλεται η επιλογή. Η πείρα από την κατάληψη της Νομικής έδειξε πως χρειαζόταν ένα κτίριο που να είναι ταυτόχρονα «ανοιχτό» στις μεγάλες μαζικές συγκεντρώσεις και «κλειστό», οχυρό ικανό να προστατέψει τους ελεύθερους πολιορκημένους του.
Οποια κι αν ήτανε η φανερή, η ενσυνείδητη την ώρα της απόφασης αιτία, εκείνο που πρέπει να λειτούργησε υποσυνείδητα ήτανε η ιστορική αλήθεια, ο ρόλος που παίξανε στη νεότερη ιστορία μας τα δύο ιδρύματα.
Το Πανεπιστήμιο της Αθήνας ήτανε ιστορικά δεμένο με την παράδοση του εκπαιδευτικού συστήματος που, όπως έγραφε ο Γληνός το 1914, έδιωχνε από το σχολείο την επιστήμη και τη δημιουργικότητα και υπέθαλπε τον παρασιτισμό, τον μεταπρατισμό και την άβουλη γραφειοκρατία.
Το Πολυτεχνείο -η «Σχολή Βιομηχάνων Τεχνών», όπως ονομάστηκε αρχικά (σημ.: πριν ονομαστεί σε Εθνικό Μετσόβιο το 1914, το Πολυτεχνείο επισήμως έφερε διάφορα άλλα ονόματα)- αλλού είχε τις ιστορικές του ρίζες. Το αίτημα για βιομηχανική ανάπτυξη που αναπήδησε με κάποια ζωτικότητα στο δεύτερο μισό του περασμένου αιώνα (1850) και συνδέθηκε με το αίτημα της δημιουργίας τεχνολογικής σχολής.
Τη διπλή αυτή ανάγκη διατυπώνει ο πανέξυπνος Κεφαλονίτης νομικός Ι. Σκαλτσούνης στη μελέτη του «Σκέψεις περί της εν Ελλάδι Βιομηχανίας», που εκδόθηκε το 1868, κι όπου χαιρετίζει με ενθουσιασμό την ίδρυση του Μετσόβιου - «Εν Αθήναις ανεγείρεται ήδη ο ναός της εργασίας»».
Παραθέτει απόσπασμα από το σύγγραμμα του Σκαλτσούνη, ο οποίος, ως θετικιστής και αντίπαλος της ηγεμονεύουσας κλασικής εκπαίδευσης, πρόβαλε το ιδεώδες της τεχνικής και οικονομικής ανάπτυξης.
«Αυτές ήτανε οι ιστορικές καταβολές του Πολυτεχνείου. Η ιστορική μοίρα ήτανε να γίνει ο καθρέφτης -ή καλύτερα το μέτρο- των αντιθέσεων, των συγκρούσεων και των συμβιβασμών ανάμεσα στις δυνάμεις της ανάπτυξης και στις δυνάμεις της καθυστέρησης. Το βαρόμετρο που κατέγραφε τις κοινωνικές και τις πολιτικές ανακατατάξεις.
Ο... καρπός
Με όλες τις αδυναμίες του, με τις λίγες σχολές του, με τον περιορισμένο αριθμό των σπουδαστών του, το Πολυτεχνείο έδωσε ένα σημαντικό καρπό: δημιούργησε ένα καινούργιο, πρωτοφανέρωτο στην Ελλάδα στρώμα επιστημόνων, αυτό που ονομάστηκε «Τεχνικός κόσμος». Ανθρωποι που, από την ίδια την επιστημονική τους διαμόρφωση, ήτανε κατασκευαστές, που είχανε ανάγκη από έργα και από μηχανές για να δικαιώσουνε την ύπαρξή τους και δεν μπορούσανε να βαυκαλιστούνε με το παραμύθι της φτωχής, άγονης, στερημένης από φυσικό πλούτο Ελλάδας...».
Στη συνέχεια αναφέρεται στις προσπάθειες του τεχνικού κόσμου, κόντρα στις κυρίαρχες πολιτικές του μεσοπολέμου, για χάραξη αναπτυξιακής πολιτικής και στο μόνιμο αίτημα «ν’ αναλάβει αυτός τα δημόσια έργα του τόπου με προγραμματισμό και σχεδιοποίηση».
Στέκεται ιδιαίτερα σ’ έναν διάλογο μεταξύ του πρωθυπουργού Ελ. Βενιζέλου και του καθηγητή του Πολυτεχνείου Ν. Κιτσίκη. Αντικείμενο ήταν ο τρόπος ανάθεσης και κατασκευής των μεγάλων έργων της εποχής (λίμνη Μαραθώνα, εγγειοβελτιωτικά έργα Μακεδονίας κ.ά.). Ο τελευταίος, εκπροσωπώντας τους τεχνικούς, επέμενε ότι αυτά δεν πρέπει «να γίνουν η αφορμή του πλουτισμού ολίγων ή πολλών ατόμων».
«Το πρώτο φτερούγισμα του τεχνικού κόσμου», σχολιάζει η Ελλη Παππά αναφερόμενη σε όλη την περίοδο, «κόπηκε, όχι όμως και τα φτερά του. Στην Κατοχή φάνηκε πόσο δυνατά ήταν αυτά τα φτερά...». Περιγράφει ότι η μεγάλη ομάδα των επιστημόνων, με ιδιαίτερη αναφορά στον πρύτανη του Πολυτεχνείου Ν. Κιτσίκη, «περάσανε στην Αντίσταση και στο Λαϊκό Κίνημα για να πραγματώσουν τις ελπίδες τους και να αξιοποιήσουν τις δυνατότητες του τεχνικού κόσμου».
Καταλήγει δίνοντας απάντηση στην αρχική ερώτηση: «Αυτή η παράδοση οδήγησε τα παιδιά του ‘73 στο χώρο του Πολυτεχνείου και αυτή τη διπλή παράδοση έρχονται σήμερα να παραλάβουνε οι καινούργιες γενιές των προσκυνητών του μεγάλου ξεσηκωμού».
Σε άλλα γραπτά της η Ελλη Παππά θα επεξηγήσει ακόμη περισσότερο την παράδοση του Πολυτεχνείου με τους αγώνες που αναπτύχθηκαν στο κτίριο της οδού Πατησίων στη διάρκεια της Κατοχής, όπου κυριαρχεί το όραμα για ένα νέο Πολυτεχνείο σε μία νέα Ελλάδα. Αλλά και μετά την απελευθέρωση από τους Γερμανούς, όταν ο ίδιος χώρος γίνεται ορμητήριο εναντίον της «συμμαχικής κατοχής» από τους Αγγλους.
Τριάντα χρόνια πριν τα τανκς των χουντικών γκρεμίσουν την πύλη του Πολυτεχνείου, είχαν εισβάλει στο ίδιο μέρος, με τον ίδιο τρόπο, τα βρετανικά άρματα μάχης (Δεκέμβριος 1944)...
1981
H επέτειος μπαίνει στις σχολικές αίθουσες
Δημοσιογραφία σημαίνει ρεπορτάζ. Παρουσία εκεί που διαδραματίζονται τα γεγονότα και γράφεται η τρέχουσα Ιστορία. Η Ελλη Παππά ήταν εκεί. Αυτή που βρέθηκε αντιμέτωπη με τον θάνατο διεκδικώντας ελευθερία, πέρασε από μπουντρούμια και εξορίες, τρέχει στα λύκεια και στα γυμνάσια για τις εκδηλώσεις στην επέτειο του Πολυτεχνείου. Το 1981 ήταν η πρώτη χρονιά που τιμήθηκε ο Νοέμβρης ελεύθερα στις σχολικές αίθουσες:
«Εδώ Πολυτεχνείο! Η τελευταία φωνή.
Θα ξανασυνδεθούμε. Θα σας μιλήσουμε, ζωντανοί ή νεκροί. Επεσαν.
Ζήτω η τραυματισμένη πατρίδα. Ζήτω τα όνειρα, που δεν σκοτώνονται, οι φωνές που δεν σωπαίνουν.
Εδώ Πολυτεχνείο, Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο. Ολης της Οικουμένης...
Η κοριτσίστικη φωνή, παλλόμενη, απαγγέλλει. Μαθητές και καθηγητές παρακολουθούν με κατάνυξη. Τραγουδάνε, απαγγέλλουνε, εκφωνούνε λόγους, διαβάζουνε χαιρετιστήρια... Γυμνάσιο και Λύκειο Χολαργού. Τρίτη 17 Νοέμβρη 1981...
Μια γιορτή ανεπανάληπτη. Ζωντάνια και συγκίνηση, πάθος και ποιότητα.
«...Η κληρονομιά που άφησες είναι βαριά. Τον αγώνα που άρχισες θα τον συνεχίσουμε εμείς. Ορκιζόμαστε στο τίμιο αίμα σας!». Το σύνθημα τυλίγει το βήμα στην αίθουσα Γυμνασίου και Λυκείου Παπάγου...
Κι εδώ η παλλόμενη, γεμάτη συγκίνηση φωνή μιας μαθήτριας που απαγγέλλει τον όρκο των παιδιών. Κι εδώ το Αξιον Εστί και η Ρωμιοσύνη, ποιήματα ειπωμένα με συγκίνηση... Και κάπου ανάμεσα η περιγραφή του κελιού όπως την έδωσε ένας από τους φυλακισμένους της χούντας, όπως την ξέρουνε όσοι περάσανε από ένα κελί: μια βαριά σιδερένια πόρτα με μια τρύπα στο πάνω μέρος της, αυτή η τρύπα που οι φυλακισμένοι τη λένε χαφιέ γιατί από κει κάθε τόσο ξεπροβάλλει το μάτι του δεσμοφύλακα...».
1982
Tα κασκόλ των γηπέδων «εισβάλλουν» στο Πολυτεχνείο
Υστερα από εννιά χρόνια επετειακών συγκεντρώσεων και πορειών, οι αλλαγές που συντελούνται είναι εμφανείς. Εκφράζονται και στην περιρρέουσα ατμόσφαιρα. Η Ελλη Παππά τις σημειώνει και τις υπογραμμίζει. Με κάποια έκπληξη για τα «ποδοσφαιρικά κασκόλ στο προαύλιο» του Πολυτεχνείου:
«Εξω από το Πολυτεχνείο το «λαογραφικό στοιχείο», αυτό το φολκλόρ που γεννιέται γύρω από τις ιστορικές επετείους όσο διατηρούνε τη ζωντάνια τους, έχει αισθητά αλλάξει. Στα κάγκελα λιγότερα λουλούδια, λιγότερα ποιήματα. Πιο πέρα λιγότερα σουβλάκια.
Και πάνω απ’ όλα, το καινούργιο στοιχείο: τα κασκόλ της επετείου. Κόκκινα με γαλάζια γράμματα: το Πολυτεχνείο ζει. Το φολκλόρ των γηπέδων εισέβαλε και στο Πολυτεχνείο...
Ο πωλητής μάς βεβαιώνει πως θα βγούνε και πράσινα κασκόλ. Στα νέα λαογραφικά στοιχεία πρέπει να κατατάξουμε και την -πρωτοφανή για την επέτειο- αταξία που επικρατούσε στο χώρο του Ηρώου.
Οι αλυσίδες που προσπαθούσαν να συγκρατήσουν τη λαϊκή πίεση είναι φτιαγμένες από περίεργους κρίκους: άντρες και γυναίκες μιας κάποιας ηλικίας, νεότερες κλάσεις επιστρατευμένες όπως όπως, λιγοστοί οι φοιτητές και η εργαζόμενη νεολαία.
Ενας από τους παλιούς της ΕΦΕΕ προσπαθεί να μας εξηγήσει το φαινόμενο:
-Εχει αλλάξει η σύνθεση της νεολαίας. Αλλοτε ήτανε εκατοντάδες και χιλιάδες παιδιά που ήταν πρόθυμα να σταθούνε στην αλυσίδα με τις ώρες. Τώρα βρίσκεις πολύ λίγους. Προτιμάνε να είναι θεατές.
Μπορεί να ‘ναι κι έτσι...».
1983
O αγώνας συνεχίζεται ή δικαιώνεται;
Δέκα χρόνια μετά την εξέγερση και ενώ τα συνθήματα «Ο αγώνας τώρα δικαιώνεται» και «Ο αγώνας συνεχίζεται» συγκρούονται, η Ελλη Παππά καταγράφει τα γεγονότα στην πανηγυρική συγκέντρωση και πορεία. Μεταφέρει στο χαρτί τη συγκίνηση, τον συνωστισμό, αλλά και την «αρκετή καπηλεία» που επιχειρείται.
«Συνωστισμός, πανδαιμόνιο, λιποθυμίες από ασφυξία. Στο χώρο του Ηρώου ως κάτω στην Πύλη του Πολυτεχνείου και στην Πατησίων ήταν το αδιαχώρητο...
Η νεολαία του ΠΑΣΟΚ είχε έρθει στο Πολυτεχνείο αποφασισμένη να δει τον αρχηγό της.
Δύο παρά 25. Κάτω από τους ήχους ηρωικής συμφωνίας φτάνει ο Αντρέας. «Ο αγώνας. τώρα δικαιώνεται», «Οι αγώνες δικαιώνουν το Νοέμβρη» είναι τα συνθήματα που χαιρετίζουν την άφιξη του Πρωθυπουργού...
Ο Αντρέας αποχώρησε αφού έκανε μία δήλωση στην ΕΡΤ...
Τελικά, όλοι βγαίνουν ελαφρά τσαλαπατημένοι. Η Μελίνα καταφέρνει να είναι χαμογελαστή και συγκινημένη από όσα βλέπει και υφίσταται.
-Μελίνα, πώς αισθάνεσαι στη φετινή επέτειο; τη ρωτάμε.
-«Οπως πάντα. Πάντα αισθάνομαι όπως εκείνη τη νύχτα, όταν εξόριστη, μακριά από την Αθήνα, άκουγα από το τηλέφωνο τη βουή του Πολυτεχνείου, τις φωνές των φοιτητών. Είναι κάτι ανεξίτηλο, καθώς με συγκλόνιζε αυτή η αντίφαση - να ζεις με όλη σου την ένταση τα όσα γίνονταν και να μην μπορείς να κάνεις τίποτα, να μην μπορείς να είσαι εκεί κι εσύ».
Σήμερα όλα έχουν αλλάξει. Μα η αίσθηση εκείνων των στιγμών δεν σβήνει. Και η έλλειψη των παιδιών που χάθηκαν εκείνη τη νύχτα μένει πάντα στις καρδιές μας...».
1987
«Ψωμί - Παιδεία - Eλευθερία» με MAT
Εχοντας την πεποίθηση ότι το σύνθημα «Ψωμί - Παιδεία - Ελευθερία», που ήταν σημαία της εξέγερσης, επικαιροποιείται σε κάθε διαφορετική εποχή, ανέλαβε στη 14η επέτειο του Πολυτεχνείου να δώσει το τρέχον περιεχόμενό του. Ηταν η σίτιση, τα πτυχία ανεργίας, οι κατασταλτικοί μηχανισμοί, που αναλαμβάνανε να «λύσουν» τα προβλήματα της νεολαίας, που διεκδικούσε μαχητικά στους δρόμους ένα καλύτερο μέλλον.
«Ψωμί - Παιδεία - Ελευθερία: Το σύνθημα του Νοέμβρη κλείνει τα 14 χρόνια του... Το ερώτημα είναι αν το σύνθημα του 1973 έγινε επετειακό. Αν εκείνα τα αιτήματα μπορούνε σήμερα, ύστερα από 14 χρόνια, να πάρουνε θέση στις ιστορικές αναμνήσεις μας...».
Αφού περιγράφει παραστατικά την κατάσταση που επικρατεί σε όλες τις βαθμίδες της Εκπαίδευσης και τις μαζικές κινητοποιήσεις που αναπτύσσονται εκείνη την περίοδο, σημειώνει: «Για ποια Παιδεία, λοιπόν, μιλάμε; Η Παιδεία παραμένει γραμμένη με τεράστια γράμματα στο σύνθημα των φοιτητών, των μαθητών, των δασκάλων όλων των βαθμίδων, των γονιών της σημερινής σπουδάζουσας νεολαίας.
Μήπως μπορούμε να καυχηθούμε πως έσβησε το πρώτο αίτημα του συνθήματος του ‘73 και πως είναι αναχρονισμός να μιλάνε για ψωμί οι φοιτητές του ‘87; Δύσκολο το ψωμί για τους φοιτητές, ιδιαίτερα για κείνους που είναι μακριά από τα σπίτια τους, ακόμη πιο δύσκολη η στέγη... Το ψωμί δεν έσβησε, λοιπόν, ούτε κι αυτό από το παλιό και πάντα ζωντανό -δυστυχώς- σύνθημα. Δεν έσβησε και για έναν ακόμη λόγο: γιατί η νεολαία μας φωνάζει εδώ και μερικά χρόνια: «πτυχία για δουλειά κι όχι για την ανεργία». Η αβεβαιότητα του τι θα γίνουν αύριο όταν πάρουν το πολυπόθητο πτυχίο, είναι η ενδημική αρρώστια που μαστίζει το σπουδαστικό πληθυσμό μας.
Ψωμί-Παιδεία, λοιπόν, και στο σωτήριο έτος 1987. Και η ελευθερία; Ο υπουργός Παιδείας (Α. Τρίτσης) θεωρεί το ζήτημα λυμένο... Αλλά: Η Αστυνομία και τα ΜΑΤ αποχτήσανε μονιμότητα στο υπουργείο Παιδείας τα τελευταία χρόνια. Μαθητές ή φοιτητές ή γονείς, μεγάλες ή και μικρές πορείες που φτάνανε στο υπουργείο βρίσκονταν αντιμέτωπες με τις δυνάμεις καταστολής, που έφταναν ενίοτε και ως τον έβδομο όροφο του κτιρίου της οδού Μητροπόλεως...
Η Ελευθερία παραμένει αίτημα της νεολαίας σε όλους τους χώρους της ζωής και της δουλειάς της. Ψωμί - Παιδεία - Ελευθερία 1973-1987, λοιπόν. Μήπως αυτό εννοούμε όταν λέμε ότι το Πολυτεχνείο ζει;».
ΤΑΚΗΣ ΚΑΤΣΙΜΑΡΔΟΣ
αναδημοσιευση απο το "εθνος''
----------------------------------------------------------------------------------
Ευτυχώς Τάκη μου, που υπάρχεις και εσυ και έκανες , αυτο, που έπρεπε.
Με συγκίνησες βαθυτατα και για αυτο, το πολύτιμο συναίσθημα,
για το ρίγος, που ένοιωσα,
σε ευχαριστώ απο καρδιάς.
π. χρ.